Britania është gati të hyjë në bisedime zyrtare me nëntë vende për planet për të dëbuar azilkërkuesit e refuzuar, pasi u refuzua publikisht nga Shqipëria.
Kryeministri britanik deklaroi gjatë një vizite në Shqipëri se Britania planifikon të dërgojë azilkërkuesit në “qendra kthimi” në vende të huaja pasi ata të kenë shteruar të gjitha rrugët ligjore të apelimit në Mbretërinë e Bashkuar.
Shqipëria po strehon dy qendra ndalimi për emigrantët në emër të Italisë dhe ministrat kishin shpresuar se vendi do të ishte i gatshëm të zgjaste këtë nismë edhe për Mbretërinë e Bashkuar.
Megjithatë, Edi Rama, kryeministri i Shqipërisë, e hodhi poshtë propozimin në një konferencë të përbashkët për shtyp me Starmer në Tiranë. Ai tha se Shqipëria është “besnike ndaj martesës me Italinë” dhe është më pak e angazhuar ndaj Britanisë.
Ministrat kanë hartuar një listë të shkurtër me nëntë vende të tjera që mund të pranojnë të jenë pritëse të qendrave të kthimit. Ato përfshijnë vende të tjera të Ballkanit Perëndimor si Serbia, Maqedonia e Veriut dhe Bosnje-Hercegovina, si dhe disa vende jashtë Evropës.
Sipas planeve, Britania do të paguajë për çdo azilkërkues të refuzuar që dërgohet jashtë vendit. Kryeministri tha se qendrat e kthimit do të jenë pjesë e “arsenalit” të Britanisë për të ndaluar emigrimin e paligjshëm drejt Mbretërisë së Bashkuar.
Megjithatë, Rama ishte i qartë që ato nuk do të jenë në Shqipëri. “Kam qenë shumë i qartë që në ditën e parë kur nisëm këtë proces me Italinë, se kjo ishte një marrëveshje e veçantë me Italinë për shkak të marrëdhënieve tona shumë të ngushta, por edhe për shkak të situatës gjeografike që e bën të kuptueshme,” tha ai.
“Na është kërkuar nga disa vende nëse jemi të hapur për këtë dhe kemi thënë jo, sepse jemi besnikë ndaj martesës me Italinë.”
Downing Street tha se qendrat e kthimit nuk kanë qenë në axhendën e diskutimit mes Starmer dhe Ramës.
Qeveria beson se qendrat e kthimit mund të jenë një mënyrë “efektive dhe me kosto të ulët” për të penguar emigrantët që të vijnë në MB duke respektuar ligjin ndërkombëtar.
Më shumë se 12,000 njerëz kanë kaluar Kanalin në gomone që nga fillimi i vitit, një numër rekord. Starmer po përballet me presion në rritje nga deputetët e Laburistëve për këtë çështje, pas zgjedhjeve vendore ku Reform UK doli si partia më popullore.
Një raport nga inspektorati i policisë pritet të shtojë presionin, pasi ka zbuluar boshllëqe të mëdha në ndarjen e informacionit mes agjencive britanike të zbatimit të ligjit.
Raporti thotë se oficerët e Forcës Kufitare nuk kanë akses në Bazën Kombëtare të të Dhënave të Policisë për të kontrolluar të kaluarën kriminale të migrantëve që mbërrijnë me gomone dhe nuk kanë qasje në teknologjinë e njohjes automatike të fytyrës.
Oficerët nuk po marrin në pyetje çdo migrant që hyn ilegalisht dhe po i japin përparësi mirëqenies së individëve mbi kontrollet e sigurisë, thotë raporti. Gjithashtu u zbulua se shumë forca policie po i klasifikojnë shkeljet e imigracionit si “prioritet të ulët”.
Kryeministri hoqi dorë nga planet konservatore për të dërguar azilkërkuesit në Ruandë për përpunim që në hapat e parë të qeverisjes së tij, duke i cilësuar si një “trik”.
Planet e konservatorëve do ta bënin të paligjshëm qëndrimin e migrantëve nga momenti që shkelin në tokën britanike dhe do t’i dërgonin me fluturime njëdrejtimëshe në Ruandë, ku do t’u jepej mundësia të kërkonin azil.
Planet e Laburistëve do të aplikohen vetëm për azilkërkuesit e refuzuar që kanë shteruar të gjitha rrugët ligjore për të qëndruar në Britani.
Ministrat janë të shqetësuar se azilkërkuesit e refuzuar që vijnë nga vende të sigurta po “pengojnë qëllimisht” përpjekjet për t’i dëbuar nga MB. Një burim i qeverisë tha se shumë prej tyre kanë humbur dokumentet ose po përdorin “taktika vonese” për të shmangur dëbimin.
Kryeministri i tha GB News: “Ajo që tani duam të bëjmë, dhe për të cilën po zhvillojmë diskutime, janë qendrat e kthimit – kur dikush e ka kaluar procesin në MB dhe duhet të kthehet, duhet të sigurohemi që kjo të ndodhë në mënyrë efektive, dhe këtë do ta bëjmë, nëse mundemi, përmes qendrave të kthimit.
“Pra, për këtë janë këto bisedime. Do të thoja se në këtë fushë, asnjë masë e vetme nuk është ‘plumbi i argjendtë’.
“Duke i bashkuar të gjitha — arrestimet, sekuestrimet, marrëveshjet me vende të tjera, kthimin e atyre që nuk duhet të jenë këtu, dhe qendrat e kthimit — nëse përmes këtyre bisedimeve mund të shtojmë në arsenalin tonë, kjo do të na ndihmojë të luftojmë këtë treg të ndyrë dhe të ndalojmë njerëzit që kalojnë Kanalin.”
Në një konferencë të përbashkët për shtyp, Rama duket se sulmoi ish-politikanët konservatorë, duke thënë se shqiptarët janë “stigmatizuar” në MB. Ai tha se shqiptarët në Britani kanë kontribuar në mënyrë “dinjitoze”, por janë paraqitur negativisht “sikur të ishin problemi i MB-së”.
“Mallkimi ndaj shqiptarëve nuk ishte ide e mirë, sepse mallkimi u kthye mbrapsht dhe ata (konservatorët) tani janë jashtë parlamentit,” tha ai. “Pra, mjafton. Nuk kemi nevojë për më shumë se kaq.”
Starmer nuk pranoi të kërkonte falje në emër të MB për përshkrimet negative ndaj shqiptarëve.
I pyetur nga një gazetar shqiptar nëse do të kërkonte ndjesë, ai u përgjigj: “Shiko, fakti që unë jam kryeministri i parë britanik që jam këtu në Shqipëri, në një takim bilateral, duhet të shihet si një deklaratë që tregon respektin tim për Shqipërinë dhe për këtë kryeministër.”
