Pasi kanë mbërritur në orët e para të 7 shkurtit në provincën e Hatay-t pas tërmetit në Turqi dhe me dritën e parë të diellit, ekipi i EMAK-ut fillon të operojë ku u është thënë se ka gjurmë jete. Z. Athanasopoulos ndihmon fillimisht në lirimin e një 50-vjeçari, kur ai thirret nga kreu i tij, zjarrfikësi Dimitris Roupa, për të ndihmuar në çlirimin e një vajze 6-vjeçare.
Gjëja e parë që bën kur hyn në rrënoja dhe gjen vajzën gjashtëvjeçare është t’i kap këmbët dhe t’a përqafoj. “I heq dorezat dhe i prek këmbët e saj të vogla, siç bëj me djalin tim kur e shoh gjithmonë pa çorape për të parë nëse janë të ftohtë për t’u siguruar që ai të mos sëmuret. Këmbët e saj ishin shumë të ftohta. E kap, e përqafoj që ta ngroh dhe shoh që ajo fillon të relaksohet dhe fle. I bëj thirrje mjekëve të urgjencës që ishin me ne. Unë i them, doktor, ajo do të flejë me mua. Më thotë mos e lër të flejë, mbaje zgjuar”, përshkruan zoti Athanasopoulos për Agjencinë Athinase të Lajmeve.
Vajza gjashtë vjeçare ishte me nënën dhe dy vëllezërit e saj, të gjithë të mbërthyer në dhomën në të cilën ndodheshin. Zoti Athanasopoulos së bashku me pjesën tjetër të ekipit përpiqen të çlirojnë 6-vjeçaren, duke nxjerrë në fillim motrën e saj 7-vjeçare pa ndjenja, e cila po “ngacmonte” të mbijetuarën me trupin e saj të pajetë.
“Ne e nxorëm vëllanë e saj të vogël që e kishte kapur për krahun nga poshtë dhe ajo ishte pa ndjenja. Ne bëmë disa veprime dhe e tëra që bëmë ishte të tërhiqnim gjashtë vjeçaren për të parë nëse mund të lirohet dhe kur ajo bërtiti e lamë të ikte. Më pas preva tapetin sepse dyshemeja dhe tavani ishin bërë një, dhe më pas filloj të heq pllakat për të gjetur hapësirë poshtë. Ne ishim atje me zotin Katsinelos. Faqja e saj mbështetej në faqen e vëllait të saj. Ajo ishte e shtrirë në trupin e pajetë të motrës së saj”, tregon ai për APE-MPE.
Për më shumë se 4 orë, shpëtimtarët e EMAK-ut punuan në rrënoja për të liruar vajzën e vogël. Gjatë gjithë punës të tyre ata biseduan me të për t’i dhënë kurajë për ta nxjerrë nga rrënojat e shtëpisë së saj, por edhe për ta bërë të ditur se ishin aty për ta ndihmuar. Megjithatë, ajo nuk donte të linte nënën e saj .
“I thashë hajde zemër, provo, do të ikësh, të shpëtoi mamaja jote. Pas pak më zgjat dorën me rënkime, shkoj tek ajo për ta tërhequr dhe e kuptoj që ajo nuk donte të linte mamin dhe vëllezërit e saj. Aty u përkula. Fillova të qaj”, thotë zoti Athanasopoulos.
Ekipi i EMAKai e liron vajzen e vogel dhe ata perqafohen, dukshëm te prekur qe ia arriten. Pikërisht në atë moment kamera e televizionit e kap zotin Athanasopoulos duke shpërthyer në lot dhe kolegët e tij duke vrapuar për ta uruar dhe përqafuar. “Më thanë bravo Kostas. Fëmijët dalin të përqafuar me njëri-tjetrin sepse ishin shumë të ngarkuar sepse ishin mes trupave dhe e kishte të vështirë t’i hiqte dorën e vogël. Dhe më pas ndodhi ajo që patë në lajme. Ishin lot gëzimi, sepse ne e shpëtuam. Ishte shumë e vështirë të dilje mes trupave. Më pas prita që kolegu ta lidhte në barelë dhe ta çonte te mjeku”, tregon ai.
Ata që i shpëtuam të gjallë ishin duke u përqafuar
Siç shpjegon zoti Athanasopoulos, shumica e njerëzve që arritëm t’i shpëtonim të gjallë ishin të përqafuar me anëtarë të tjerë të familjeve të tyre. Si në rastin e 20-vjeçares Irene, e cila ishte me nënën e saj dhe një foshnjë 5 muajshe, në një divan dhe ishte përqafuar. “Familje të përqafuara dhe të rrafshuara nga rrënojat e ndërtesave të shembura. Ky imazh më është gdhendur”, thotë ai.
Gjatë qëndrimit në Turqi, anëtarët e misionit grek jetuan në kushte të pafavorshme, siç ishin temperaturat e ftohta, por, siç thekson Shpëtimtari i EMAK- ut tani e 14 vjet, kudo që kthente shikimin, shihte mbeturina dhe në mesin e tyre njerëz, disa me pantofla e të tjerët zbathur, por të gjithë me të njëjtin dëshpërim të pikturuar në fytyrat e tyre. Ata kërkonin mënyra për t’u ngrohur duke ndezur zjarr në kosha dhe kërkonin një çati të përkohshme për të fjetur. Ata e gjetën atë, në makinat e tyre të dëmtuara, me xhama të thyer, duke vendosur plasmase rreth tyre për të kufizuar të ftohtin e hidhur që mbizotëronte.
“Me fat që ekzistoni”
Në 18 vitet që shërben në EMAK-në e dytë (që nga viti 2005), zv/shefi, Miltiadis Karageorgiadis, nuk është përballur me një fatkeqësi më të madhe se ajo e tërmetit vdekjeprurës në Turqi .. Siç shpjegon ai për APE-MPE, me të mbërritur në qytetin e Antiokisë, u verifikuan frika e tyre më e keqe, pasi ishin dëshmitarë të shkatërrimit absolut të ndërtesave dhe infrastrukturës. “Bazuar në shtrirjen e fatkeqësisë, do të thosha se po, është fatkeqësia më e vështirë dhe më e madhe që kam parë ndonjëherë”, thotë ai. Mirëpo, imazhi që do t’i mbetet përgjithmonë në mendje është fraza e gjeneralit turk që i vizitoi në kampin e tyre.
“Duke vënë dorën në zemër, ai tha shprehjen “me fat që ekzistoni”. Ky imazh do të më qëndrojë në mendje përgjithmonë dhe jo vetëm për një kohë të gjatë”, thekson zoti Karageorgiadis, duke shtuar se përtej kësaj fraze nuk do të harrojë mirënjohjen dhe dashurinë që merrnin nga vendasit si dhe reagimet e tyre sa herë i takonin në fushë dhe rrugë.
Anëtarët e misionit grek vepronin vazhdimisht në kushte jashtëzakonisht të pafavorshme dhe me shumë rreziqe. “Profesioni i zjarrfikësve, dhe veçanërisht operacionet në një mjedis tërmetesh, përfshijnë shumë rreziqe. Megjithatë, duke marrë një nivel të lartë të formimit dhe përvojës teknike ndër vite, si dhe duke marrë të gjitha masat e nevojshme paraprake, ne arrijmë të reduktojmë por nuk mund ta eliminojmë plotësisht rrezikun”, thotë zoti Karageorgiadis.
“Gjatë operacionit të lirimit na ndihmoi vëllai i personit të bllokuar”
Një nga pamjet që i është skalitur në mendje është kur gjatë operacionit për lirimin e një djali 15-vjeçar, operacion që zgjati më shumë se katërmbëdhjetë orë, ata u ndihmuan nga një i ri, i cili rezultoi se ishte vëllai i njeriut të bllokuar. E pabesueshme, siç shprehet ai, është se “si operacioni i shpëtimit u pengua nga prania e dy kufomave, babait dhe vëllait të tij, të cilët vepronin si pengesë”.
“Ky fëmijë la mënjanë çdo sentimentalizëm dhe ndihmoi me aq sa mundi në detyrën për të shpëtuar vëllain e tij. Fraza e fëmijës së bllokuar, 10%, që i referohej nivelit të tij të qëndrueshmërisë si dhe faktit që kolegu im që po i jepte ujë me kashtë, i vuri emrin e tij, është diçka që nuk do ta harroj kurrë”, vëren ai dhe shton se vendasit ishin gjithmonë të gatshëm të ofronin çaj ose bukë të nxehtë duke dashur të shpërblejnë ndihmën që i ofruan.
Tërmeti i Shqipërisë në vitin 2019
Për zotin Janopulos nuk ishte tërmeti i parë që ishte gjetur pasi ai ishte edhe në mision për tërmetin e Shqipërisë në 2019. Megjithatë, siç shpjegon ai, dallimet mes dy tërmeteve janë thelbësore.
“Në rastin e tërmetit në Shqipëri, shtrirja e shkatërrimit u kufizua në dy zona. Pasojat e tërmetit nuk prekën pjesë të mëdha të popullsisë vendase dhe dëmet në strukturat nuk ishin aq të mëdha. Koha që zonat e prekura të ktheheshin në normalitet nuk kërkonte një kohë shumë të gjatë. Tërmeti në Turqi la të pastrehë qindra mijëra njerëz pa akses në ushqimet bazë. Ndaloi të gjithë aktivitetin ekonomik ndërkohë që u prekën infrastrukturat bazë”, thotë ai.
Në lidhje me faktin nëse ngjarje të tilla na çojnë drejt përgatitjes më të mirë dhe krijimit të shoqërive më elastike, z.Jiannopoulos thekson: “Në literaturën ndërkombëtare, ngjarjet e mëdha katastrofike – fatkeqësitë natyrore apo teknologjike, ishin dhe janë shembujt më të mirë përmes të cilëve mund të vlerësojmë elasticitetin e shoqërive tona, për të rishikuar sistemet ekzistuese të menaxhimit të krizave, për të zhvilluar ose zhvilluar sisteme të paralajmërimit të hershëm për popullatat, për të gjetur ndonjë boshllëk midis niveleve të ndryshme të administratës, çdo mbivendosje të përgjegjësive midis agjencive dhe shërbimeve, për të institucionalizuar protokollet dhe procedurat si në niveli i parandalimit si dhe në nivelin e reagimit dhe rikthimit në normalitet”.
Operacionet e nxjerrjes së ekipit grek të kërkim-shpëtimit zgjatën për më shumë se 4 orë
Operacionet e nxjerrjes së njësisë greke të kërkim-shpëtimit zgjatën shumë orë, sipas zjarrfikësit, Panagiotis Giannopoulos, pasi pozicionet e viktimave kërkonin operacione të gjata, mbi katër orë, ndërsa në rastin e Irenës u deshën mbi 12 orë punë.
Siç shpjegon Z. Yiannopoulos, kohëzgjatja e operacioneve të çmontimit varet nga një sërë faktorësh që lidhen me: llojet e ndërtesave (me pak ose shumë kate), materialet e tyre të ndërtimit (betoni i armuar, ndërtesat prej xhami etj.), prania e objektet e përditshme, duke përfshirë edhe kufomat, mobiljet ose çdo gjë tjetër, prania e të cilave mund të pengojë aksesin, nxjerrjen dhe shpëtimin, hapësira e konfiguruar dhe pozicioni i viktimës mund të ndikojë në kohën e nxjerrjes, llojin e kolapsit, pozicionin e të bllokuarit (sipërfaqësore, në mes thellësi, ose rrënjosur thellë).
Sipas zotit Yiannopoulos, kur gjenden gjurmët e jetës, veprimet e ndjekura kanë të bëjnë me heqjen e mbeturinave për të lehtësuar aksesin e personit të bllokuar. “Në këtë fazë bëhen të gjitha veprimet për afrimin e viktimës, si heqja e bazave, orendive, mbeturinave, krijimi i një traseje dhe mbështetja e saj deri në pikën ku ndodhet personi i bllokuar”, thotë ai dhe shton: shenjë e jetës në mbeturina vendos grupin vigjilent, pavarësisht nga lodhja fizike apo mendore. Jeta e këtyre njerëzve është në dorën tonë, ne ndihemi përgjegjës dhe bëjmë çdo përpjekje për t’i ruajtur. Një lloj lidhjeje krijohet automatikisht midis shpëtimtarit dhe të shpëtuarit. Ne e konsiderojmë njeriun tonë”, vëren ai.
