Të dhënat e shqiptarëve të regjistruara nëpërmjet censit 2023 nuk janë ruajtur sic e kërkon ligji. Një raport i Kontrollit të Lartë të Shtetit në Institutin e Statistikave nxjerr në pah mënyrën e përdorimit të pajisjeve elektronike tableta por dhe ruajtjes së tyre gjatë procesit të regjistrimit të të dhënave të shqiptarëve.
Ndonëse një magazinë me qira me vlerë 420 mijë lekë në muaj u kontraktua për pajisjet teknologjike, ky ambient u përdor për parkim. Ndërsa tabletat u transferuan në ambiente të cilat si parashikonte ligji. Procesi I kalimit të të dhënave u bë pas ndërlidhjes me internet dhe sinkronizimit.
“Sinkronizimi i të dhënave nuk bëhej tek kjo hapësirë ku ndodheshin tabletat (magazina), por tek ambienti i informatikës, për shkak të mungesës së shërbimit të internetit në ambientin e magazinës. Për rrjedhojë veprimet e mësipërme kanë cenuar parimet e sigurisë së të dhënave sensitive dhe kofidencialitetit, të cilat bien në kundërshtim me Ligjin “Për censin e popullsisë dhe banesave” si dhe Ligjit “Për Mbrojtjen e të Dhënave Personale””, deklaron KLSH.
“Jam habitur si mund të ruhen të dhënat e pajisjet nëpër bodrume, garazhe të marra me qira. Nuk dimë as çfarë sistemi është përdorur dhe s’kemi pse të jemi të varur nga interneti dhe ato janë digjitale duhet të ishin me internet. Mund të sinkronizoheshin në kohë reale me të dhëna. Me gjithë këtë zhvillim teknologjik në kohë reale nuk kishim pse të ruanim këto pajisje”, theksoi për A2 CNN eksperti i teknologjisë Edmond Liçaj.
Përtej kushteve që tabletat ruheshin por dhe kundërshtimit të ligjit, një pjesë e tyre ende nuk janë mbledhur ndërsa të tjerë edhe ripërdoren për nevoja të INSTAT. Por sa i rrezikon ky veprim të dhënat e shqiptarëve?
“Referuar kontratës së blerjeve të pajisjeve elektronike si dhe Fletë Hyrjeve përkatëse në magazinën qendrore të INSTAT-it, numri total i këtyre pajisjeve rezulton 7,700 copë. Nga verifikimi i procesverbaleve rezulton se në magazinën e Cens-it janë në total 6,963 copë. Diferenca prej 737 tableta vazhdojnë të jenë në përdorim nga stafi monitorues i Cens në INSTAT, por që aktualisht përdoren për projekte dhe anketa të ndryshme, që nuk kanë të bëjnë me Cens-in”, deklaron KLSH, raporton A2 CNN.
“Pse duhet të ruhen të dhënat në një pajisje dhe më pas të sinkronizohen me sistemin. Ky është problem se cenohet siguria e pajisjes. Ishin mbi 7 mijë pajisje të përdorura dhe mbi 700 mungojnë nuk janë të magazinuara dhe aq më tepër po të njëjtat pajisje përdoren për qëllime të tjera të institucionit”, u shpreh për A2 CNN eksperti i teknologjisë Edmond Liçaj.
Kontrolli i lartë i Shtetit në raportin e auditimit këshillon ngritjen e një grupi pune për konstatimin e problematikave por dhe mbledhjen e plotë të tabletave me qëllim ruajtjen e të dhënave të shqiptarëve. (A2 Televizion)