Nga Linda Karadaku
E lodhur pas një ditë të gjatë dhe sfiduese, e shënjuar nga mendimi që godet si cekan në kokë për nevojën që kanë shumë njerëz që njoh, vecanërisht të vegjël dhe të rinj, për “guidance”, udhëzues dhe “role model”, model frymëzues, mora në dorë telekomandën, si rrallëherë, dhe fillova aventurën e kërkimit për të parë një gjë, një emision, një kanal, që të më bëjë të ngec para ekranit dhe ta shoh deri në fund dhe të bëhem me mendtë e mija, pjesë e pazëshme e asaj që thuhet dhe debatohet, që ta ndiej dhe të ndjehem e përfaqësuar, që të shoh dhe dëgjoj atë që më shqetëson në jetën e përditshme këtu poshtë në botën tonë të të vdekshmëve të zakonshëm.
Por nuk gjej dot atë që kërkoj, shohim dhe dëgjojmë debat që bëhet nga lart dhe për lart, shterpësi mendimesh dhe idesh, përsëritje frazash dhe figurash, njerëz të vobektë që përdoren si figurantë për t’i bërë gratë, fëmijët dhe pleqtë të qajnë, sipërfaqe e rrëshqitshme që më shumë shërben për të bërë ski në akull sesa për të shkuar në thellësi, në atë të ftohtin therës, për të nxjerrë atë që ndodh vërtetë në botën tonë të vogël shqiptare. Të “mjerët” e Hygosë këtu poshtë nuk bëjnë dot kryelajm, përvec rasteve kur shpërthen qielli dhe të vdekurit e kanë përcaktuar vetë kryelajmin. Ato shtylla të shoqërisë që gjithkund tjetër në botën perëndimore bëjnë kryelajm, si arsimi, shëndetsia, edukimi, ta pastrehët, të vuajturit e të përbalturit, të vetmuarit dhe ata pa përkrahje, këtu tek ne janë pjesë e kronikave të zbehta sociale dhe kaq!
Jo vetëm kaq, ne e harrojmë historinë tonë të afërt dhe të largët dhe ajo na merr hak dhe përsëritet. Ne nuk prodhojmë dokumentarë të paanshëm, të vërtetë, informues dhe dokumentues të zhvillimeve të mëdha historike dhe të vërtetat tona bëhen dhe zhbëhen në varësi të konjukturave politike, në varësi të kujt është në pushtet apo në opozitë, në varësi të orekseve të njërit apo tjetrit.
Po shihja rastësisht një dokumentar të BBC-së për zhvillimet politike që shënjuan periudhën e para dhe gjatë luftës së Kosovës, një nga ato dokumentarë që do shërbenin si shkollë për këdo që do donte të punonte në këtë zhanër. Do doja të shihja qoftë edhe pak të ngjashëm si ky këtu tek ne dhe sigurisht që do ishte shumë më tërheqës dhe afatgjatë në përdorim për këdo, shumë më shumë sesa muhabetet në studio që në fund të fundit mbeten thjeshtë muhabet dhe nuk prodhojnë ndonjë mendim, ide apo cfarëdo gjëje të re.
Shqipëria jonë e vogël prodhon aq shumë fjalë, sa është e vështirë të kuptosh ku qëndron ajo vija ndarëse midis gazetarisë dhe muhabetit. Në këtë rrëmujë mediatike, të të gjitha llojeve, nuk është e vështirë të nxjerrësh veten në foto apo video, në media sociale, në ekrane, dhe cështja nuk është se nuk ka sasi. Pyetja është dhe do të mbetet cilësia, cfarë cilësie prodhohet nga gjithë ky mediatizim i gjithckaje sipërfaqësore dhe sa përfaqëson ky mediatizim gjendjen reale të shoqërisë, por edhe të politikës dhe ekonomisë.
Po kështu, përqëndrimi kaq i madh në një rreth vicioz të mbyllur brenda vendit, duke e parë veten si qendra e botës dhe duke mos i dhënë vendin e duhur asaj që ndodh përreth te fqinjët tanë, pak më tej në Evropë dhe edhe më tej, në botë, thjeshtë na bën edhe më provincialë, edhe më të mbyllur, ndërkohë që vetë shoqëria shqiptare është shumë më e hapur dhe nuk i ka munguar ndonjëherë interesimi për atë cfarë ndodh jashtë kufijve të Shqipërisë, qoftë kjo për politikë, për ekonomi apo thjesht histori njerëzore. Në fund të fundit, konkluzioni mbetet i njëjtë, sic ka thënë Rupert Murdoch, “nuk mund të kesh demokraci të lirë nëse nuk ke media të lirë që tu japë njerëzve informacion vital dhe të pavarur.”