Nga Eljanos Kasaj*
Nën hijen e punimeve për Samitin e Budapestit, i dërguari special i Kremlinit për bashkëpunimin ekonomik dhe të investimeve ndërkombëtare dhe negociator kryesor në bisedimet e paqes në Ukrainë,Kirill Dimitriev, ka propozuar një projekt të guximshëm, për ndërtimin e një tuneli nënujor me vlerë 8 miliardë dollarësh që do të lidh Alaskën dhe Rusinë,duke përdorur kompaninë e ndërtimit të tuneleve “The Boring Company” të multimiliarderit dhe filantropit Elon Musk.
“Elon Musk, imagjino të lidhësh SHBA-në dhe Rusinë, Amerikën dhe Afro-Eurazinë, me tunelin Putin-Trump — një lidhje 70 miljesh që simbolizon unitetin”, shkroi Dmitriev në platformën sociale X.
Sipas Dimitriev-it, tuneli përmes Ngushticës së Beringut do të “simbolizoj unitetin” e Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë dhe “do të ndryshojë fytyrën e tregtisë globale”.
Ai gjithashtu sygjeroj se Fondi Rus i Investimeve Direkte, i cili drejtohet prej tij, mund të financojnë projektin, duke u mbështetur në përvojën nga ura e përfunduar së fundmi e Rusisë me Kinës ose ajo në proces ndërtimi midis Rusisë dhe Koresë së Veriut. Megjithatë, nëse planifikohet një projekt ndërtimi kaq ambicioz, Dimitriev e ka lënë të hapur ftesën për vende të tjera që mund të kenë dëshirë të bashkohen,: Kina, Kanadaja dhe Japonia.
Ndërsa Presidenti i SHBA-së Donald Trump, gjatë një takimi me homologun ukrainas Volodimir Zelenskij,në Ushington, e ka quajtur “interesant” propozimin e Rusisë për të ndërtuar një tunel nënujor përmes Ngushticës së Beringut, duke lidhur Okurgun Autonom të Çukotkës dhe shtetin e Alaskës, ndërsa administrata presidenciale ka filluar bisedimet direkte me homologët rus mbi këtë çështje.
Tuneli Rusi-SHBA do të ofrojë rrugën më të shkurtër për të lidhur rajonet kontinentale të Azisë – kryesisht Rusinë dhe Kinën – dhe Amerikës së Veriut(SHBA-në dhe Kanadanë) përmes territoreve të pasura me burime, duke integruar njëkohësisht rrjetet ekzistuese hekurudhore dhe duke rritur rrënjësisht efikasitetin e tyre. Për shembull, rruga nga Harbin në Çikago ose nga Vladivostok në Vankuver do të jetë 3,000-4,000 km më e shkurtër dhe më shumë se dy javë më e shpejtë se rrugët ekzistuese. Kostoja e përgjithshme e dorëzimit të mallrave dhe produkteve do të jetë gjithashtu më e ulët.
Propozimi i Dmitriev-it erdhi në përgjigje të dokumenteve të sapo publikuara të Kongresit Amerikan mbi të ndjerin Presidentin e SHBA-së John F. Kennedy, të cilat përfshinin një propozim për një “Urë Paqeje Botërore” midis Alaskës dhe Siberisë (asokohe Bashkimit Sovjetik).
*Fakulteti i Shkencave Politike. Universiteti i Wroclaw (Uniwersytet Wrocławski), Poloni
