Ditari i një mesueseje ukrainase i publikuar nga “The Times”. Julia Lagoda, një mësuese në qytetin Kherson që ra në duart e forcave ruse javën e kaluar, u largua nga shtëpia e saj me familjen e saj, por dëshiron një kthim në jetën normale. Ajo rrëfen me detaje çfarë po ndodh në atdheun e saj si dhe largimin nga shtëpia.
“Ditën që Rusia pushtoi Khersonin, u zgjova në orën 7:30 të mëngjesit, por para kësaj ndjeva se diçka do të ishte shumë keq, ishte intuita ime. Njerëzit ishin të stresuar, nervozë, duke folur për situatën në Rusi, por sinqerisht, ne nuk menduam se do të ndodhte një pushtim.
Ura Antonovskiy kalon lumin Dnieper në Kherson dhe shtëpia jonë është afër atje. Trupat ruse filluan të luftojnë rreth tij. Ata rrethuan qytetin dhe e pushtuan atë. Kryebashkiaku dhe zyrtarët tanë të qytetit nuk kapitulluan dhe vazhduan të kryejnë detyrat administrative sa më mirë që mundën. Pastaj 2 Mars: “BOOM” – përsëri luftimet.
Kishim frikë. Vajza ime Taya që bën dhjetë vjeç muajin tjetër po qante. I thashë: “Lutu, lutu, lutu për Ukrainën, për njerëzit.” Ajo ishte e bindur. I thashë: “Taya, vazhdo dhe vish rrobat” dhe ajo e bëri. Ajo e kuptoi që ne duhet të lëviznim shumë shpejt.
Vrapuam drejt strehës pranë një shkolle, por kaluan shtatë deri në dhjetë minuta dhe dëgjuam një zhurmë shumë, shumë, shumë të fortë bombardimi. Më pas në një strehë tjetër me ndërtim më të mirë. Tani jemi në shtëpinë e njerkës sime sepse është më e sigurt në këtë pjesë të Khersonit – unë, burri im Andrei, Taya dhe njerka ime.
Falë rrjeteve tona sociale – Viber, WhatsApp, Telegram, Instagram – ne krijuam grupe ku njerëzit shkëmbejnë informacione, video, foto. Aty ku jemi kemi ujë, rrymë. Dyqanet janë të hapura, por ka mungesë të madhe produktesh, ilaçesh. Radhë të gjata gjithashtu, veçanërisht për bulmet dhe mish.
Ka pika kontrolli: është shumë e rrezikshme. Ka video të makinave që lëvizin diku duke u larguar nga qyteti dhe rusët as që pyesin “Kush je, ku po shkon?” – vetëm të shtëna.
Ne dalim për të hedhur mbeturinat jashtë, por e bëjmë këtë shumë shpejt, sepse ka kaq shumë ushtarë rusë përreth qytetit – megjithëse shumica janë në qendër.
Unë jam një person shumë aktiv, më pëlqen sporti: vrapimi, noti. Jo tani. Para kësaj, unë e doja jetën, më pëlqente të mësoja fëmijët, gjithçka ishte e mirë dhe e gëzueshme. Vajza ime i bie pianos – edhe unë luaj. Por piano është në shtëpinë tonë, jo këtu.
Pasi zgjohem, marr telefonin dhe lexoj lajmet: imazhe të pabesueshme – njerëz të vdekur, ndërtesa të thyera. Është shekulli i 21-të, por në çdo foto është si apokalips. Kam qarë shumë më parë, por tani është sikur jam një zombie. Emocionet e mia janë mpirë sepse çdo ditë vrasin njerëzit tanë, bombardojnë qytetet tona.
Morëm gjërat më të rëndësishme: dokumentet zyrtare dhe pasaportën, kodin e identitetit, të gjitha paratë tona, ujë, pak ushqim. Rrobat – Mora një këmishë, një palë pantallona, tre palë të brendshme, një kapuç, një këmishë dhe kaq. Krehër, furçë dhëmbësh.
Për vajzën time, ne nuk morëm asnjë lodër që donte ajo. Është faji im. Ajo ka një ari të vogël, një lodër të butë. Mora disa lapsa për t’u ngjyrosur, por asaj i pëlqejnë stilolapsat me majë dhe njerka ime nuk i ka ato. Laptop, karikues, telefona. Dhe një gjë shumë e rëndësishme: macja jonë e përkëdhelur, sepse si mund ta linim atë? Emri i saj është Sausiska – “sallam”. Ajo u përshtat, por ishte e tmerruar kur lëvizte.
Një qendër e madhe tregtare u sulmua dhe pati një zjarr të madh dhe disa pjesë të qendrës tregtare u shkatërruan. Tani janë të zeza, të djegura. Kështu janë shumë ndërtesa larg nga këtu. Ne dëgjojmë bomba – ndonjëherë në mëngjes dhe në mbrëmje.
Qytetarët tanë organizuan një protestë kundër pushtimit. Dje erdhën makina me polici dhe arrestuan njerëzit tanë. Ne e duam fitoren që do të fitojë Ukraina në këtë luftë të tmerrshme, por jemi të ngopur. Njerëzit duan të jetojnë jetën e tyre private, atë që kanë jetuar më parë.
Për Evropën tani gjëja më urgjente është të sigurohet se Putini nuk mund të shkojë më tej. Nëse ai gëlltit Ukrainën, ai mund të shkojë përtej. Bota duhet ta kuptojë: ndalojeni tani, përndryshe do të jetë një katastrofë për të gjithë botën. Lufta e Tretë Botërore.
* Julia Lagoda, 34, është një mësuese e anglishtes dhe frëngjishtes në qytetin ukrainas Kherson, një qytet port i rëndësishëm strategjik në Detin e Zi, i cili ra në duart e forcave ruse javën e kaluar.”
