“Shqipëria duhet të zbatojë vendimet e Gjykatës Kushtetuese si dhe të adresojë rekomandimet e OSBE/ODIHR dhe Komisionit të Venecias”. Kështu thuhet në konkluzionet e Këshillit të Bashkimit Europian për Shqipërinë të miratuara këtë të martë në Bruksel.
Në dokument, sa i takon zgjerimit për Shqipërinë, vlerësohet puna e bërë deri tani, por kërkohet dialog politik për qëllim përparimin e reformave.
Në konkluzionet për Shqipërinë thuhet:
Këshilli mirëpret hapjen e grupit themelor me Shqipërinë në pranim konferencën më 15 tetor 2024 dhe hapjen e fundit të grupit të marrëdhënieve të jashtme. Të Këshilli vlerëson objektivin e qeverisë për të vazhduar përparimet e Shqipërisë në rrugën e saj drejt BE-së, inkurajon të gjitha forcat politike të ndjekin planin e tyre ambicioz për mbylljen e anëtarësimit negociatat dhe pret që të jetë në gjendje të hapë grupe të mëtejshme negociuese sa më shpejt të jetë e mundur, kur plotësohen kushtet
Duke vënë në dukje se polarizimi politik vazhdon të ndikojë në aktivitetet e parlamentit Këshilli rikujton se dialogu politik gjithëpërfshirës dhe konstruktiv në vend mbetet vendimtare për përparimin në reformat në lidhje me BE-në.
Këshilli mirëpret përparimin e reformës së bërë, veçanërisht në fushat e bazave dhe sundimi i ligjit. Këshilli vëren pozitivisht zbatimin e vazhdueshëm të drejtësisë nga Shqipëria reforma e cila duhet të konsolidohet, duke ofruar përmirësime të mëtejshme në paanshmëri, pavarësinë dhe profesionalizmin e sistemit gjyqësor. Këshilli gjithashtu e mirëpret avancimi i procesit të vetingut dhe në veçanti përfundimi i procedimit të çështjeve në fillim për shembull, dhe inkurajon Shqipërinë që të përfundojë të gjithë procesin në kohën e duhur.
Këshilli rithekson se vendimet detyruese të Gjykatës Kushtetuese duhet të respektohen plotësisht dhe zbatuar.
Këshilli vlerëson pozitivisht rezultatet e mira të arritura nga Specialistët e Strukturës Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) dhe gjykatat e saj duke përfshirë në nivel të lartë rastet e korrupsionit dhe bashkëpunimi i mirë me zbatimin e ligjit të BE-së. Kjo duhet të vazhdojë, duke përfshirë bashkëpunimin për hetimet financiare
Nevojiten gjithashtu kontrolle dhe kapacitete të konsoliduara për të mbrojtur interesat financiare të BE-së. Këshilli kujton rëndësinë e mbajtjes së përpjekjeve për të krijuar një histori solide në luftë kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, përfshirë në nivel të lartë.
Këshilli mirëpret progresi i bërë në fushën e reformës së administratës publike dhe inkurajon Shqipërinë të vazhdojë zbatimin.
Këshilli i bën thirrje Shqipërisë që të vazhdojë të forcojë mbrojtjen e të drejtave themelore, duke përfshirë mbrojtjen e të drejtave të personave që u përkasin pakicave dhe shënime me shqetësim se nuk është bërë përparim në lirinë e medias dhe lirinë e shprehjes dhe të drejtat e personave që u përkasin pakicave.
Shqipëria duhet të shtojë përpjekjet e saj për të forcuar pavarësinë e medias dhe pluralizmin duke rritur transparencën e pronësisë së medias dhe duke siguruar një të sigurt dhe të sigurt mjedis për gazetarët. Duke kujtuar qëndrimin e përbashkët të BE-së për grupin 1.
Këshilli mirëpret miratimin e legjislacionit dytësor për pakicat dhe merr parasysh këtë angazhimet e marra nga Shqipëria për të miratuar me shpejtësi deri në fund të vitit dhe për të zbatuar aktet nënligjore të mbetura në lidhje me ligjin kuadër të vitit 2017 për mbrojtjen e personave që i përkasin pakicat kombëtare në përputhje me standardet evropiane dhe me përfshirjen e të gjithë relevantëve palët e interesuara.
Në të njëjtën mënyrë, Këshilli inkurajon zbatimin e një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse reforma në sektorin e tokës dhe konsolidimi i të drejtave pronësore në mënyrë transparente. Roli i shoqëria civile duhet të forcohet më tej dhe të përforcohen konsultimet kuptimplota.
Për reformat zgjedhore, Këshilli nënvizon nevojën për të adresuar rekomandimet e pazgjidhura nga OSBE/ODIHR dhe Komisioni i Venecias në mënyrë gjithëpërfshirëse dhe në kohë.
Këshilli njeh progresin e bërë për migracionin dhe menaxhimin e kufijve, ndërkohë që duke theksuar nevojën për përparim të mëtejshëm në procedurat e azilit dhe përafrim të plotë me BE-në politika e vizave.
Për kriteret ekonomike, Këshilli mirëpret nivelin e mirë të përgatitjes së Shqipërisë në zhvillimin e një ekonomie tregu funksionale dhe inkurajon Shqipërinë të vazhdojë përpjekjet për të avancojë në kapacitetin e saj për të përballuar presionin konkurrues dhe forcat e tregut brenda Bashkimit dhe për të zbatuar reformat e nevojshme strukturore.
Këshilli mirëpret angazhimin e vazhdueshëm konstruktiv të Shqipërisë në bashkëpunimin rajonal.
Këshilli vëren se marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë dhe bashkëpunimi rajonal mbeten thelbësore elemente të procesit të zgjerimit, si dhe të Procesit të Stabilizim-Asociimit.
Këshilli vlerëson fuqishëm Shqipërinë për bashkëpunimin e saj të qëndrueshëm në politikën e jashtme çështjet dhe në veçanti harmonizimi i plotë i tij i palëkundur dhe afatgjatë me CFSP-në e BE-së, duke përfshirë masat kufizuese të BE-së – një sinjal i fortë i angazhimit strategjik të Shqipërisë për rrugën e saj në BE. Këshilli mirëpret gjithashtu pjesëmarrjen e vazhdueshme aktive të Shqipërisë në BE misionet dhe operacionet në kuadër të CSDP-së dhe Partneritetit të ri të Sigurisë dhe Mbrojtjes mes BE-së dhe Shqipërisë, e cila i hap rrugën rritjes së bashkëpunimi