“The Guardian” i ka kushtuar një artikull special ndeshjes kualifikuese të Botërorit mes Shqipërisë dhe Serbisë.
Nga ndeshja e Beogradit, deri tek pajisjet anti-dron në këtë takim, prestigjiozja e njohur përmend gjithçka.
Artikulli:
Jashtë një kafeneje tre blloqe larg nga Arena Kombëtare, dy burra qëndronin mbi karrige dhe po montonin pajisje në tendën mbrojtëse.
Dreka e së enjtes sapo kishte kaluar dhe Tirana po përgatitej për një ndeshje që mund të kishte mbushur stadiumin kombëtar të paktën 10 herë. Nuk kishte asnjë vështirësi për të identifikuar flamurin shqiptar, shqiponja e zezë me dy koka që shtrihej nga qendra e saj.
Flamuri i dytë që po ngrihej është bërë gjithashtu i zakonshëm. Ai mbante fjalën “Autochthonous”, duke paraqitur një version të hartës së “Shqipërisë së Madhe” që e shndërroi një ndeshje futbolli në një incident madhor diplomatik në vitin 2014.
Të premten në mëngjes ai flamur ishte zëvendësuar me një version më pak nxitës. Ndoshta autoritetet kishin hyrë për një “bisedë të qetë”. Ata duan të eliminojnë çdo shkak të mundshëm për trazira si ato që shpërthyen në Beograd 11 vite më parë, kur një dron uli imazhin e diskutueshëm në stadiumin e Partizanit gjatë një ndeshjeje kualifikuese për Kampionatin Europian mes Serbisë dhe Shqipërisë. Pasojat e asaj nate shkuan përtej sportit, dhe pati lehtësim të përgjithshëm kur, në nëntorin pasues, ndeshja e kthimit në qytetin shqiptar Elbasan kaloi pa incidente madhore.
Me siguri fytyrat ranë në pëllëmbë në federatat e të dy vendeve në dhjetor të vitit të kaluar, kur shorti i kualifikueseve për Kupën e Botës 2026 i vendosi përballë njëra-tjetrës. U ngritën vetulla në arenën ndërkombëtare, por nuk kishte asgjë që i pengonte të përballeshin sërish: pavarësisht një historie të gjatë dhe të përgjakshme, plagët më të freskëta të së cilës janë nga lufta në Kosovën me shumicë etnike shqiptare, kombet nuk janë në konflikt aktiv. Asnjëri nuk kishte kërkuar të shmangte tjetrin. Ishte e pashmangshme që problemi i marrëdhënieve në kontekstin e futbollit të rishfaqej një ditë.
Asnjë burim nuk po kursehet për ta zgjidhur. Rreth 2,000 efektivë policie do të vendosen për ndeshjen e parë të Grupit K të shtunën në mbrëmje, përfshirë forcat speciale dhe antiterror. Gjithashtu, burime sugjerojnë se deri në 500 policë me rroba civile do të jenë mes 22,500 spektatorëve. Tifozët e huaj nuk do të jenë të pranishëm. Pajisje kundër dronëve po instalohen në zonën përreth dhe personat e paralajmëruar se pajisjet e tyre do të rrëzohen nga qielli.
Me shumë gjasa, çdo përpjekje për trazira do të marrë një formë tjetër; dronët nuk ishin aq të zakonshëm në jetën publike kur ai mjeti i vogël shkaktoi kaos në Beograd. Por masat e marra rikujtojnë Ismail Morinën, operatorin e vinçit me mjekër dhe dukje të padëmshme, i cili u shpall hero kombëtar për pranimin e përgjegjësisë për incidentin e vitit 2014. Edhe pse nuk u raportua gjerësisht atëherë, Morina kishte një bashkëpunëtor që ka preferuar të qëndrojë në hije.
Veprimi i Morinës pati kosto: ai u arrestua për mbajtje të paligjshme armësh para vizitës së Serbisë në 2015, duke u mbajtur larg syve të publikut gjatë asaj ndeshjeje. Më pas u burgos në Kroaci dhe Itali, ku kishte leje qëndrimi, sipas një urdhër arresti serb të lëshuar përmes Interpolit. Ai është rikthyer në stadiumet shqiptare, duke u ngritur mbi krahët e tifozëve në ndeshjen ndaj Çekisë në vitin 2023 dhe duke shkëmbyer fanella me golashënuesin Jasir Asani. Së fundmi është parë në ndeshje vendore, por në prag të takimit të së shtunës, llogaritë e tij të dikurshme në rrjetet sociale janë zhdukur. Nëse ndonjë nga të njohurit e tij e di ku ndodhet, nuk e thotë. Supozohet se ai nuk do të rrezikonte të afrohej pranë stadiumit të shtunën.
Ai nuk do të jetë i vetmi ultras, i kaluar apo aktual, që do të mbahet larg. Federata Shqiptare e Futbollit nuk ka shitur bileta në grup për tifozët organizuar, por i ka shpërndarë përmes shortit nga më shumë se 200,000 aplikime dhe ka rritur çmimet. Kjo duket si përpjekje e qëllimshme për të “pastruar” atmosferën; grupi Tifozat Kuq e Zi, që krijon pamjen më të gjallë në ndeshjet e kombëtares, reagoi ashpër dhe e cilësoi një “farsë të organizuar” në favor të të pasurve. Ata do të organizojnë një mbledhje alternative te Piramida e Tiranës, 400 metra nga stadiumi, ku është dhënë leje për një ekran gjigant. Në tregun e zi, çmimet e biletave kanë kaluar 1,000 paund.
Fakti që Shqipëria dhe Serbia do të bashkëpresin Kampionatin Europian U-21 në vitin 2027 shton një tjetër dimension. Nëse pritshmëritë janë të larta për vendasit e së shtunës, po aq janë edhe për organin drejtues të futbollit europian, UEFA. Një marrëveshje kaq ambicioze, e shtyrë kryesisht nga presidenti i FSHF-së dhe nënkryetari i Komitetit Ekzekutiv të UEFA-s, Armand Duka, mund të duket e paqëndrueshme nëse ndodh ndonjë incident. Tifozat Kuq e Zi kanë shprehur kundërshtinë ndaj bashkë-organizimit si me fjalë, ashtu edhe me simbole vizuale, dhe mendojnë se kjo ka ndikuar në përjashtimin e tyre.
I vetmi shpërqendrim gjatë stërvitjes së Shqipërisë të enjten në mbrëmje ishin disa vaditës shumë të zellshëm, praninë e të cilëve askush nuk e kundërshtoi në temperatura mbi 30°C. Elseid Hysaj, mbrojtësi i Lazios, është i vetmi lojtar aktual që ishte në ndeshjen kaotike të Beogradit. “Nuk duhet të përsërisim pamjet e viteve të kaluara,” tha ai. “Trajneri na ka kërkuar të mos panikosemi për këtë ndeshje. Duhet qetësi dhe ekuilibër emocional.”
Sylvinho, trajneri në fjalë dhe një prej karaktereve më të afërt të futbollit ndërkombëtar, bëri shaka ndërsa luante me topin me ndihmësit e tij, por është nën presion për të dhënë rezultate. E njëjta gjë vlen për Dragan Stojkoviç, homologun e tij. Anglia, që plotëson pesëshe e Grupit K bashkë me Letoninë dhe Andorrën, shihet si fituese e sigurt nga të dy kampet. Shqipëria dhe Serbia e dinë që po luftojnë për një vend në “play-off” dhe përballjet mes tyre – e dyta do të zhvillohet për katër muaj – do të jenë vendimtare.
Në orën 13:40 me orën lokale të premten, lojtarët e Serbisë mbërritën në hotelin e tyre një milje në perëndim të qendrës së Tiranës. Oficerë të armatosur nga RENEA, forca antiterror e Shqipërisë, rrethuan dy autobusë që kishin udhëtuar nga aeroporti me eskortë. Hapi i parë i një operacioni që do të zgjasë gjatë fundjavës kaloi pa probleme. Nëse gjithçka mbetet kështu, ndoshta hija e 14 tetorit 2014 do të fillojë më në fund të zhduket.
