Nga Bajram Peçi
Gjyqi i nisur në Hagë nga “Gjykata Speciale e Kosovës”, kundër drejtuesve të luftës çlirimtare të popullit shqiptar të kosovës, nuk do ta ndihmoj aspak Serbinë, ish pushtuesin, që të pastroj ndopak njollat e gjakut nga historia e saj shtypëse ndaj një populli të pa mbrojtur e të paarmatosur! Jo vetëm nuk do ta ndihmoj, por do shërbej edhe më për përkeqësimin e marrëdhënjeve mes dy popujve! Ska si ndodh ndryshe kur shihet se në bangën e të akuzuarit ndodhet viktima, i shtypuri, i robëruari.
Ka qenë një krijim i shërbimeve sekrete serbe ngritja e një strukture për balancimin e akuzave mes agresorit dhe viktimës. Aparati i stërmadh i saj, i trashëguar nga Jugosllavia, pasi investoi pa kursim për rekrutimin e individëve dëshmitarë, përfshi dhe Dik Martin e Karla del Ponten, do kish më pas ndihmën bujare e të pakursyer të Rusisë.
Kërkesave të Rusisë e presionit të saj për krijimin e gjykatës speciale ju nënshtruan krerë e institucione europiane, të cilët shihnin e shohin te Rusia gogolin e të ardhmes së tyre të nesërme.
Nuk është një Shrëder, një Berluskon apo një e djathtë austriake që braktis fjalimin e Zelenckit, por janë qendrime me një bosht strategjik të politikës së Europës, të cilët, pasi kanë shprehur të përlotur pendimin për bombardimet e Beogradit, kanë rënë dakort t’i pastrojnë paksa edhe fytyrën Serbisë. Këtij qëllimi i shërben ky gjyq, këta gjyqtarë një pjesë e të cilëve vijnë nga popuj e vënde miqësore me Serbinë e sllavët në tërësi.
Bota, deri më sot nuk ka njohur e rrallë herë ka parë gjyqtarë që të mos kenë bindje politike, përpos se në letërsi, ku ndeshet figura e Simurdenit, priftit revolucinoar që Viktor Hygo skaliti te “Viti 93”. E meqë brënda konceptit amorf të ligjeve e kodeve penale, gjyqtarët kurdoherë ja mbërrijnë, kur duan, të shohin deriçkën e vogël nga dilet në interpretim, këta luftëtarë të lirisë që luftuan për mbijetesën e popullit të tyre ndodhur nën genocid e shfarrosje, nuk ngurrojnë që t’i shpallin terroristë. Për disa prej tyre, të paturit mik i Serbisë është më mirë se të kesh miq shqiptarët dhe empirizmi e njënashmëria jo rrallë here ngrihet mbi teoritë juridike.
Pavarësia e popujve është një e drejtë e patjetësueshme dhe kur okupatori nuk ta jep, e vetmja zgjidhje është lufta! Shumë popujve, për shumë breza, fati u vendosej nga të tjerët, sipas interesave të administratës pushtuese në fuqi dhe i bënin popujt të nënshtruar e të shtypur, të jetonin në varfëri e poshtërim, siç ndodhte në Kosovë.
Kur këta popuj nuk duronin më thikën e futur deri në asht, ngriheshin në kryengritje, dhe kryengritja e revolta i ka të gjitha: vdekjet, vrasjet, dhunën, hakmarrjet, viktimat…! Pjesëmarrësit në kryengritje, në shpërthimin popullor, të bashkuar ose jo në organizata, nuk vononte të shpalleshin terroristë. Kështu e shpalli Serbia UÇk-në. Brënda kësaj lufte (se luftë është) ka ndodhur që ju është marrë jeta edhe individëve që i përkisnin kombit shqiptar, por që ishin të lidhur dhe i shërbenin me devotshëri Jugosllavisë (nënkupto Serbisë, se ajo bënte ligjin në federatë dhe shtypte shqiptarët). Në fshatin tonë këta quhen tradhëtarë! Shumica dërmuese e individëve viktima, mbi të cilat ngrihet akuza për udhëheqësit e luftës për pavarësi, e theksoi dhe prokurori në Hagë se i përkasin kësaj kombësie, kësaj kategorie.
Historia njerëzore, sidomos ajo e shekullit XX është e mbushur plot me shembuj domethënës mbi cilësimin “Terroristë”, por mes tyre zgjedh t’i kujtoj lexuesit atë të Algjerisë. Kjo zgjedhje, sepse arti i kinemasë ndihmon të kuptosh se terroristi në këto raste, ndërsa është shteti, i paisur me armë e mjete, me ushtri dhe egërsi të paparë, shihet të akuzohet e shpallet populli si terrorist!
Një regjizor legjendar, italiani Gillo Pontekorvo, tronditi opinionin në vitin 1966 me sjelljen në Venecia të filmit “Beteja e Algjerit”. Filmi ishte një kronikë e vërtetë për jetën e luftës së popullit algjerian për të përmbysur qeverinë koloniale franceze. Udhëheqësit e kësaj lëvizjeje çlirimtare Franca i shpalli terroristë. Filmi ishte një shqyrtim i përsosur, që përmes tregimit të luftës për pavarësinë algjeriane nga Franca, t’i jepte përgjegje kësaj pyetjes në titull.
Ky film i fuqishëm, fitues i Luanit të Artë, që u nominua për tre Oscar, u ndalua të shfaqet në Francë, ndonëse ai konsiderohet si një nga filmat më të mëdhenj të të gjitha kohrave kushtuar luftës së popujve. Nuk u lejua se filmi për shtetin francez kishte një përshkrim të padrejtë të forcave franceze. Ata “terroristë” që Franca vrau në Algjeri, populli algjerian i ka sot heronj kombëtarë! “Terroristë” të tjerë që luftuan për lirinë e kombit të tyre, si psh. Lumumba apo Mandela, janë heronj kombëtarë të Kongos dhe Afrikës së Jugut.
Në fushatën e terrorit, ekstremisht të ashpër e të dhunshëm që shoqëroi shkërrmoqjen e Jugosllavisë, kjo situate lufte u krijua nga Serbia, dhe ishin shqiptarët ata që vuajtën më shumë. Sidoqoftë, peshorja e forcave anoi përfundimisht drejt kombit shqiptar të dhunuar. Ishin shtetet demokratike ato që shënuan kthesën vendimtare, duke i njohur mëvetësinë Kosovës. Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe shtetet e BE-së manifestuan për shpalljen e pavarësië mirëkuptim, e njohën, e përkrahën dhe e ndihmuan ngritjen.
Ujëra e vite rrodhën nga ajo ditë, ndodhën ndryshime, ikën udhëheqës shtetesh e erdhën të tjerë, ndryshuan konjuktura, presidenti i Republikës çeke mbërriti në Beograd vetëm për t’u kërkuar falje që kishin marrë pjesë në luftën që bota demokratike i shpalli regjimit të Millosheviçit, për të mbërritur në ditët të shohim se disa liderë dhe shtete europiane nuk e shfaqin dhe manifestojnë më vullnetin e kohës kur Kosovës ju dha pavarësia. Gjyqi i Hagës ndaj luftëtareve të lirisë dhe ndërtimi i akuzës “Ndërmarrje e përbashkët kriminale”, është pjesë e kësaj sjelljeje. Natyrisht që është e turpshme, por me shtetet e vogla e kombe që nuk janë ngritur dot ende në nivelet e zhvillimit që ka Europa, lejohet!
Luftëtarë për liri apo terroristë, janë po ata!? Emërimet ndahen prej interesave të ndryshme dhe të papajtueshme. Të parët, luftëtarët për liri, i cilëson ashtu populli i tyre dhe kështu do ngelin këta burra që tash ndodhen nën akuzë, sepse kohë më parë i vunë gjoksin luftës për liri. Çdo emërtim tjetër do ishte keqdashës jo ndaj tyre, por kombit që i përkasin!
Lavdi luftës për liri e çlirim kombëtar që bëri populli i krahinës shqiptare të Kosovës, sot Republikë, Lavdi heronjve të saj!