Nga David Corn, Hannah Levintova, Dan Friedman*
www.motherjones.com
A përdorën rusët sistemin politik të SHBA për të ushqyer mosmarrëveshjet politike në Ballkan?
Një ish-ndihmës i fushatës së Trump që punon si lobist, një pagesë prej gjysmë milion dollarësh, një parti politike konservatore shqiptare, katër kongresmenë republikanë, Breitbart News, një restorator në Nju Jork, një shërbim online takimesh që promovon gratë “e bukura” ukrainase , dhe kompanitë e shell të lidhur me Rusinë – këto janë disa nga elementet në një historie të çuditshme të ndikimit që nxit dyshimin se rusët përdorën fshehurazi republikanët në Uashington në një përpjekje për të nxitur konfliktin politik në Ballkan.
Kjo është një histori e komplikuar mashtrimi politik ndërkombëtar me një komplot turbullues: Një vit më parë, një firmë skoceze e quajtur Biniatta Trade, e cila u formua nga dy kompani të shell me bazë në Belize, pagoi një lobist republikan dhe ish-ndihmës i fushatës Trump me emrin Nick Muzin për të punuar në Shtetet e Bashkuara për të ndihmuar Partinë Demokratike të Shqipërisë. Në atë kohë, ishin duke u hvilluar zgjedhje parlamentare ishte dhe PD e krahut të djathtë po sfidonte një qeveri të drejtuar nga Partia Socialiste. Kjo qeveri u drejtuonte nga kryeministri Edi Rama, i cili drejtonte Shqipërinë drejt Bashkimit Evropian dhe paralajmëronte për rritjen e ndikimit rus në Ballkan. Rastësisht -ose jo- dy kompanitë shell Belizeane nën drejtimin e Biniatta Trade ishin të dy të lidhur me firmat e kontrolluara nga rusët.
Përfundimi: Duket se subjektet e lidhura me Rusinë u futën fshehurazi në Shtetet e Bashkuara në mënyrë që të ndërhyjnë në zgjedhjet në Shqipëri.
“Bëje Shqipërinë të Madhe përsëri”
Pranverën e kaluar, pak pas inagurimit të Presidentit Donald Trump, Muzin, veteran i GOP në qendër të kësaj intrige, filloi një karrierë të re si lobist. Muzin ka një diplomë juridike nga Yale dhe një diplomë mjekësore nga Kolegji Albert Einstein i Mjekësisë, por në vitet e fundit ai mbajti një varg punësh në poste politike. Në fillim të viteve 2010, Muzin punoi për Republikanin Tim Scott dhe udhëheqës republikanë të Dhomës. Ai vazhdoi duke u bërë zëvendës shefi i shtabit për senatorin Ted Cruz (Republikan i Texas) dhe këshilltar i lartë për fushatën presidenciale të Cruz të vitit 2016. Pas daljes nga loja për Shtëpinë e Bardhë të Cruz, Muzin u bashkua me fushatën Trump. Pas zgjedhjeve, sipas biografisë së tij online, ai “punoi me” ekipin e tranzicionit të Trump për të rekrutuar zyrtarë për administratën e re. Por Muzin nuk hyri në administratën Trump. Në vend të kësaj, më 31 mars 2017, ai u regjistrua në Departamentin e Drejtësisë si agjent i huaj. Klienti i tij: Partia Demokratike e Shqipërisë. Kontrata ndërmjet Muzin dhe kësaj partie, e nënshkruar nga Lulzim Basha, kryetari i PD-së, përfshinte që Muzin të promovonte Partinë Demokratike të Shqipërisë dhe lëvizjen konservatore të vendit, brenda Shteteve të Bashkuara dhe në mbarë botën. Aajo përfshinte gjithashtu se Muzin do të paguhej 25,000 dollarë në ditën e 22-të muajve mars, prill dhe maj.
Në atë kohë, Shqipëria po kalonte një fushatë të hidhur politike. Për disa javë, PD-ja e Bashës, e cila udhëhoqi opozitën, drejtonte protestat në rritje kundër koalicionit qeverisës të kryesuar nga kryeministri Rama dhe Partia Socialiste e tij. Kishte fjalë se PD dhe aleatët e saj do të bojkotonin zgjedhjet parlamentare të qershorit. Dukej se Shqipëria mund të shkonte drejt trazirave serioze. Dhe PD-ja ju drejtua republikanëve në Uashington për ndihmë.
Në fund të marsit 2017, Muzin rregulloi një vizitë në Uashington për Bashën, ku përfshiheshin takime me tre kongresmenë të GOP: Ed Royce i Kalifornisë, i cili kryesoi Komitetin e Marrëdhënieve me Jashtë të Shtëpisë dhe Michael McCaul dhe Pete Sessions të Teksasit. Basha u takua edhe me Republikanen Dana Rohrabacher (Republikane e Kalifornisë), e cila është quajtur “kongresmenja e preferuar e Putinit”. Basha mori pjesë në darkën vjetore të Komitetit të Kongresit Kombëtar Republikan, i cili përfshinte Trump si folësin e madh. Muzin gjithashtu kontaktoi Stephen Bannon, atëherë një këshilltar i lartë i Shtëpisë së Bardhë dhe disa zyrtarë të tjerë të Shtëpisë së Bardhë në emër të Bashës. Dhe Muzin organizoi që Basha të intervistohej nga Breitbart News, faqja e krahut të djathtë që Bannon kishte menaxhuar para se të bashkohej me fushatën Trump në 2016.
Nëse Basha do të mund të rriste mbështetjen në Shtetet e Bashkuara, ai mund ta trumbetonte atë në Shqipëri. Gjithashtu, Basha ishte diçka e natyrshme për konservatorët amerikanë. Ai u pozicionua si një Trump i Shqipërisë dhe nxiti sloganin “Make Albania Great Again”. Në një moment, Basha mori pjesë edhe në një ceremoni në një qytet të Shqipërisë qendrore, gjatë së cilës një rrugë e quajtur Liria u riemërua në nder të Trump.
Megjithëse shqiptarët konsiderohen gjerësisht si pro-Evropës dhe pro-Perëndimit, Basha ishte duke flirtuar me një populizëm nacionalist. Shqipëria, një vend me shumicë muslimane që u bashkua me NATO në 2009, ishte nën shqyrtim për anëtarësim në BE. Por një kusht i vendosur nga BE ishte se qeveria e Shqipërisë duhej të kalonte nga nje Vetting të gjithë gjyqtarët dhe prokurorët për të trajtuar korrupsionin e madh brenda sistemit të saj gjyqësor – një veprim i kundërshtuar nga PD dhe i denoncuar nga Basha, pasi BE ndërhynte në sovranitetin shqiptar. “Basha ka qenë kritik ndaj Vettingut”, thotë Fred Abrahams, autor i “Modern Albania: From Dictatorship to Democracy in Europe. “Por asnjë politikan nuk mund të largohet shumë larg nga pozita pro-Evropiane. Kështu që unë do ta quaja atë që ai po bënte ‘lojë’ me populizmin anti-evropian”.
……………………
Ja sa para ka paguar PD per lobistin me lidhje ruse
Ndërkohë që Basha u gëzua me ardhjen e Trump, Rama, kryeministri, mori një qëndrim të kundërt. Gjatë fushatës së vitit 2016, ai deklaroi: “Zoti e ndaloftë Trumpin të zgjidhet president, pasi ai do të ishte një president i cili do të dëmtonte shumë Amerikën dhe një që do të ishte një kërcënim real për marrëdhëniet midis Shqipërisë dhe Amerikës”.
Gjatë udhëtimit të tij në Uashington, Basha propagandoi mesazhin e tij se demokracia e Shqipërisë ishte kërcënuar nga e majtja e Ramës dhe se financuesi ndërkombëtar George Soros ishte fuqia vepruese pas Ramës. Jo çuditërisht, Breitbart publikoi me entuziazëm paralajmërimet e Bashës për Ramën dhe Sorosin. “Unë jam sulmuar keq nga Soros dhe mbështetësit e tij dhe gjithashtu nga mediat ndërkombëtare, sepse jam përkrahës i Trump”, tha Basha për Breitbart. (Vite më parë, Rama kishte shërbyer në bordin e një fondacioni Soros që kishte promovuar reformat demokratike në Shqipëri dhe u përlplas me një qeveri të udhëhequr nga PD).
Nuk kishte asgjë të pazakontë për një politikan të huaj që kërkonte shërbime në Uashington dhe punësimin e një propaganduesi, i cili krijoi një serë takimesh me ndikues ideologjikisht miqësorë dhe që organizoi një mbulim pozitiv nga mediat. Muzin u regjistrua në Departamentin e Drejtësisë si një agjent i huaj, në përputhje me Aktin e Regjistrimit të Agjentëve të Huaj dhe po përdorte përvojën e tij të GOP për të marrë deri në 75,000 dollarë – një tarifë modeste për një lobist të Uashingtonit. (Në prill 2017, PD kontraktoi gjithashtu firmën e lobimit të Barnes & Thornburg, duke rënë dakord të paguajë 150,000 dollarë për të propaganduar në Shtetet e Bashkuara lidhur me zgjedhjet shqiptare. Partia Socialiste e Ramës punësoi Ballard Partners, një firmë e drejtuar nga një lobist për një kohë të gjatë të Trump në Florida, me ish-përfaqësuesin demokrat Robert Wexler duke marrë një shumë prej 20,000 $ në muaj).
Basha u kthye në Shqipëri dhe eventualisht ai dhe Rama konkluduan një marrëveshje që lejonte zgjedhjet parlamentare shqiptare të vazhdonin. Një javë e gjysmë para votimit të 25 qershorit, Basha u kthye në Shtetet e Bashkuara – në kërkim të një ndihme më të madhe politike nga Muzin dhe kontaktet republikane të lobistit. Sipas një operuesi politik republikan, Muzin futi Bashën në një mbledhje fondesh në Milwaukee të guvernatorit republikan, Scott Walker, dhe Trump ishte folësi kryesor i atij takimi. Në këtë rast – ku me një kontribut prej 20,000$ për Walker fitoje një vend VIP dhe një fotografi me Trump – Basha arriti të merrte fotografinë e tij me presidentin. Në Shqipëri, PD shpërndau gjerësisht fotografinë, duke treguar një Basha të buzëqeshur dhe një Trump të qeshur duke mbajtur gishtat e mëdhenj lart. Dhe Basha pretendoi se kishte një “takim të jashtëzakonshëm” me Trump.
Muzini nuk pranoi të përgjigjet në pyetjet në lidhje me këtë fotografi apo ndonjë nga veçoritë e punës së tij për Bashën dhe PD-në. Basha dhe Partia Demokratike e Shqipërisë nuk iu përgjigjën një email-i që kërkonte përgjigje.
Magjia e Trump nuk funksionoi për Bashën dhe partinë e tij. Në zgjedhje, Partia Socialiste e Ramës fitoi një shumicë të plotë në Parlament – hera e parë që nga fundi i komunizmit në Shqipëri në 1991 që një parti e vetme kishte marrë kontrollin pa pasur nevojë të formonte një koalicion.
Përpjekjet e Muzinit në emër të PD-së duket se kanë përfunduar rreth kësaj kohe. Ai së shpejti mori një tjetër klient: qeverinë e Katarit, për 50,000 dollarë në muaj. Por, më 14 nëntor 2017, Muzin njoftoi Departamentin e Drejtësisë se ai kishte nevojë të ndryshonte dokumentet që ai kishte dërguar gati tetë muaj më parë lidhur me rrjetin e tij për PD-në. (Dy javë më parë, Paul Manafort dhe Rick Gates, dy ish-zyrtarë të fushatës së Trump ishin paditur nga prokurori i posaçëm Robert Mueller me akuza që përfshinin dështimin e zbulimit të punës së tyre si agjentë të huaj për një parti politike të Ukrainës.) Doli që kishte më shumë gjëra për historinë e Shqipërisë se sa Muzin kishte raportuar fillimisht në Departamentin e Drejtësisë.
Një mister prej 500,000 dollarësh
Lobistët që punojnë për qeveritë jashtë vendit, parti ose subjekte të tjera jashtë vendit duhet të identifikojnë në raportet e tyre në Departamentin e Drejtësisë klientët e tyre të huaj dhe tarifat që paguhen, dhe ata duhet të përshkruajnë, të paktën minimalisht, punën që po bëjnë për këta klientë. Por Muzin nuk kishte raportuar të gjitha detajet kur ai u regjistrua për herë të parë si një agjent i huaj për Partinë Demokratike të Shqipërisë.
Në dosjen e tij të ndryshuar, Muzin vuri në dukje se ai ishte paguar 675,000 $ për tre muajt e tij të punës për PD-në. Kjo përfshinte një pagesë 25,000 $ më 27 mars dhe një pagesë 500,000 $ më 9 qershor nga partia shqiptare. Muzin e tërhoqi këtë shumë të madhe prej 500,000 $ vetëm disa ditë para se të organizonte që Basha të kishte atë foto të rëndësishme me Trump në Milwaukee.
Megjithatë, sipas këtij depozitimi të ri, një burim tjetër paguajti Muzin-in për projektin e tij me PD-në. Depozitimi i Muzin raportoi se më 24 mars 2017, Biniatta Trade, një kompani me seli në Edinburg, “kompensoi” Muzin “për aktivitetet e ndërmarra në emër të Partisë Demokratike të Shqipërisë”. Pagesa ishte 150,000 dollarë.
Ky depozitim përfshinte një kontratë të pa nënshkruar të datës 20 mars 2017 midis Biniatta Trade dhe një kompanie të Muzin të quajtur Stonington Strategies. (Marrëveshja i referohej kompanisë si “Biniatt Trade”, dhe megjithëse nuk u nënshkrua, dopozitimi i Muzin thoshte se “pasqyron kushtet nën të cilat regjistruesi parapriu përfaqësimit”). Kontrata përfshinte që Muzin të promovonte “Rolin e komunitetit të biznesit shqiptaro-amerikan në ekonominë amerikane” dhe “Muajin e historisë shqiptare në SHBA”. Nuk përmendte PD-në apo Bashën dhe deklaronte se “ky konsultim nuk është në emër të asnjë qeverie apo partie politike”. Sipas kësaj kontrate, Biniatta duhej të paguante Muzin tre këste prej 150,000 $ secili – dhe një pagesë “një-herëshe” prej 500,000 $ për ngritjen e një sërë eventesh dhe takimesh në Uashington në muajin e parë të projektit…
Pagesa e 24 marsit nga Biniatta Trade dhe kontrata e Muzin me Biniatta Trade secili i parapriu dorëzimit të tij origjinal në Departamentin e Drejtësisë. Kjo ngre pyetjen pse ai nuk e ka përfshirë Biniatta Trade në atë regjistrim fillestar. Një zëdhënës i Muzin thotë se “më vonë u bë e qartë” për Muzin se puna e tij nën kontratën e Tregtisë Biniatta në të vërtetë “përfitoi PD-ja dhe jo interesa komerciale” dhe kjo çoi Muzin në përfundimin se ai duhej të regjistrohej në Departamentin e Drejtësisë si agjent i huaj për Tregtinë Biniatta. Muzin, megjithatë, nuk pranoi të shpjegojë se çfarë ndryshoi në lidhje me punën e tij për Biniatta Trade. (Muzin më 8 maj 2017, u regjistrua me Kongresin si lobist për Biniatta Trade. Sipas zëdhënësit të tij, ai paraqiti kërkesën për të ruajtur aftësinë për të bërë lobim të ardhshëm për firmën).
Për ta qartësuar: Muzin njoftoi se kishte marrë 675,000 dollarë për punën e tij ndaj PD-së – shumë më tepër se 75,000 dollarët në kontratën fillestare me PD-në. Por një pjesë e regjistrimit të ndryshuar të Muzin ishte në kundërshtim me kontratën e bashkangjitur midis firmës së tij dhe Biniatta Trade. Depozitimi deklaronte se Partia Demokratike e Shqipërisë (jo Biniatta Trade) ishte entiteti që kishte bërë pagesën prej 500,000 $ për Muzin. Megjithatë, ishte kontrata me Biniatta Trade (jo kontrata me PD-në) që përfshinte një tarifë prej 500,000 dollarësh. Dhe për t’i bërë gjërat më të zymta, pak pasi Muzin paraqiti dosjen e tij të ndryshuar, PD-ja i tha Rrjetit Ballkanik të Gazetarisë Investigative se nuk kishte “marrëdhënie financiare” me Biniatta Trade dhe kishte paguar Muzin me vetëm 25,000 $ – domethënë që 500,000 $ nuk kishin ardhur nga partia. Zëdhënësi i Muzin-it thotë se lobisti ka raportuar pagesën me saktësi.
Por kush është prapa Biniatta Trade, kompania skematike skoceze? Kjo është zemra e misterit. Ka pak informacion në rekordet publike për firmën, por një përmbledhje e të dhënave në dispozicion zbulon lidhjet me Rusinë.
Biniatta Trade ka një faqe interneti me pamje të përgjithshme që, në anglishte të varfër, thotë se është “një furnizues i klasit më të mirë botëror në industrinë e agro-industrisë, tekstilit dhe materialeve artificiale që specializohen në prodhime tekstili me cilësi të lartë për sporte”. Kjo faqe thotë se kompania i shërben më shumë se 300 bizneseve botërisht”. Megjithatë, një kërkim në Google nuk prodhon asnjë të dhënë për ndonjë aktiviteti tregtar të këtij lloji nga Biniatta Trade. Faqja e internetit e saj përmban një listë të klientëve, duke përfshirë edhe Nightwood, një biznes i vogël në Brooklyn që shet orendi shtëpiake dhe tekstile të përgatitura në dorë. Por Ry Scruggs, bashkëpronar i Nightwood, thotë se ajo kurrë nuk ka dëgjuar për Biniatta Trade. Kompania e përmendur në një kontratë gati 1 milion $ me Nick Muzin nuk ka lënë shumë gjurma publike.
Sipas të dhënave të korporatave britanike, Biniatta Trade ndodhet në një adresë në Edinburg që përdoret nga 727 kompani të tjera. Numri britanik i telefonit i listuar në faqen e tij të internetit nuk funksionon. Por ky numër telefoni është gjithashtu i shënuar si numri i kontaktit për një faqe interneti të quajtur 2Love.Club, një “shërbim takimesh online ndërkombëtar” që ofron “gra të bukura ukrainase për takim dhe martesë.” (Ky nuk është një faqje tradicionale për njohje, pasqyron gra, kryesisht si në të 20-të dhe 30-të, për klientët meshkuj që mund të zgjedhin). Kur një gazetar i Mother Jones telefonoi numrin e telefonit ukrainas për 2Love.Club, njeriu i cili u përgjigj duke folur në rusisht tha se numri ishte për një person privat, jo një shërbim takimesh. Një kërkesë me e-mail për informacione dërguar nga Mother Jones në faqen e Biniatta Trade nuk u përgjigj.
Faqja e internetit për Biniatta Trade, sipas drejtorisë WHOIS të faqeve të internetit, u regjistrua nga një rezident në Odessa, Ukrainë, me emrin Alexey Nikitin. Emaili i tij i listuar është gl*******************@gm***.com. Siç ndodh zakonisht, një kompani e quajtur Global Delta Trade, që thotë se është e vendosur në Dubai, ka një faqe interneti që i ngjan shumë Biniatta Trade dhe përdor gjuhë pothuajse identike për të përshkruar veten si një “furnizues tekstil i klasit botëror dhe materialesh artificial dhe pajisjesh elektronike” që i shërben” më shumë se 300 bizneseve botërisht”. Lista e klientëve të saj është pothuajse identike me atë të Biniatta Trade. Një kompani tjetër, Blackshire United, e cila është e bazuar në Edinburg, ka një faqe interneti që i ngjan atyre të Global Delta Trade dhe Biniatta Trade dhe përfshin të njëjtin formulim dhe një listë të ngjashme klientësh. Scruggs thotë se firma e saj e orendive shtëpiake, e cila gjithashtu është e listuar si një klient nga Global Delta Trade dhe Blackshire United, nuk ka lidhje me ato firma. Një kërkim në Google nuk prodhon asnjë informacion për asnjërën nga Blackshire United ose Global Delta Trade përveç regjistrimeve të korporatave të tyre. Dhe ekzistojnë edhe dy kompani të tjera me bazë në skocei me uebfaqe të ngjashme – Contoform LP dhe West Berton Impex LP – që gjithashtu nuk duket se kanë ndonjë regjistrim të tregtisë aktuale publike.
Pra, duket sikur Biniatta Trade ka qenë pjesë e një grupi të kompanive që krijojnë faqet e internetit për të cilat pretendojnë të jenë të përfshira në tregtinë komerciale, por nuk angazhohen në ndonjë biznes që lë gjurmë publike. Dhe kohët e fundit, gazeta Herald e Glasgow raportoi se Biniatta Trade “nuk ka arritur të zbatojë ligjet kundër pastrimit të parave nën të cilat ajo kishte deri në gushtin e shkuar detyrimin të zbulonte pronarët e saj ose të përballej me gjoba të përditshme prej 500£”. (Vitin e kaluar, Margot James, një anëtar konservator i House of Commons, vuri në dukje se 28,100 kompani skoceze nuk arritën të zbatojnë një ligj të ri që kërkon që ata të deklarojnë “persona me kontroll të rëndësishëm”.
Zëdhënësi i Muzin thotë se Muzin besonte se Biniatta Trade ishte një kompani private në pronësi të mbështetësve të Partisë Demokratike të Shqipërisë. Por Muzin nuk pranoi të shpjegonte se si kishte ardhur në kontakt me Biniatta Trade. Dhe këtu lind pyetja e rëndësishme: Kush e zotëron këtë kompani që ka financuar përpjekjet e Muzinit për PD-në?
* Titulli kryesor eshte Si një kompani me lidhje ruse kontraktoi një ish-ndihmës të Trump, për të forcuar partinë e krahut të djathtë të Shqipërisë në Uashington
