Nga Ilva Tare
Asnjëherë më parë nuk është reklamuar kaq intensivisht burgu, si koncept, si godinë ndëshkimi dhe si realitet në Shqipëri. Aksionet e qeverisë aktuale e kanë kthyer në trend kërcënimin për futjen në burg. Më të pafuqishmit, që korrespondojnë dhe me individët që kanë abuzuar më pak me ligjin, po e shohin vërtet dritën e diellit nga qelitë e burgut dhe paraburgimit. Zyrtarët e lartë apo drejtuesit e këtyre aksioneve që abuzojnë më së shumti me ligjin dhe me detyrat publike, janë të mbrotjur nga epidemia e burgosjes.
Retorika e qeveritarëve me burgun është e tepruar, në kushtet kur drejtësia është në nivelet që ekzekutivi e konsideron të dështuar, të përdorur dhe të korruptuar. Në këto rrethana është e papranueshme që çdo inisiativë ligjore që del nga zyrat e godinës së qeverisë, të sanksionojë dënim me burg për çfarëdolloj kundravajtësi. Arsyet e kërcënimit me burg mund të jenë të justifikuara nga niveli i lartë i informalitetit dhe ligjshkelja e kthyer thuajse në një normë kombëtare.
Por, futja në burg e të gjithë abuzuesve është utopike dhe mbi të gjitha e pamundur. Së pari, për shkak të selektivitetit të gjykatave në favor të ashtuquajturve të fortë të biznesit dhe politikës dhe së dyti për mungesë logjistike. Pavarësisht shtimit të investimeve të ndërkombëtareve për ambjente ku kufizohet liria, nëse të gjithë të prekurit nga aksionet e qeverisë do të shkonin në qeli, do të kishte vështirësi reale për mbajtjen e tyre në burg.
Maxhoranca duket e vendosur në ligjërimin publik, për ta përdorur burgun si metaforë dhe si mjet ligjor, edhe pse pjesa e Lëvizjes Socialiste për Integrim është shprehur kundër ndryshimeve në Kodin Penal që e sanksionojnë në Kushtetutë. Efekti frikësues që duhet të ngjallte në publik seria e inisiativave ligjore të ekzkekutivit mund të ishte shumë më i madh nëse qytetarët do të ishin të bindur në seriozitetin e institucioneve të shtetit që i kanë edhe mundësitë dhe fuqitë ligjore për t’u tundur prangat fajtorëve.
Fatkeqësisht, serioziteti është zbehur me arrestimet e berberëve, këpucarëve, marangozëve, shitësve ambulant, që mund t’i shërbejnë qeverisë për t’i numëruar si statistika në fund të muajit dhe për t’ja shitur opinionit publik si sukses të aksionit anti informalitet. Bilancet optimiste për formalizim përmes burgut mund të jenë një gjetje propagandistike për të futur frymën e frikës në rast se shkelet ligji dhe Kushtetuta e vendit nga qytetarët, zyrtarët dhe politikanët e këtij vendi. Dhe nëse ka këtë qëllim, pra vetëm frikë mbjelljen në opinion është e justifikuar, por jo e ligjshme.
Në fund të fundit burgu nuk mund të jetë trendy dhe as qëllim në vetvete, për një shoqëri të traumatizuar në pesë dekada diktuaturë dhe më shumë se dy dekada demokraturë.