Megjithëse kemi rritur parashikimin e rritjes reale të PBB-së së vitit 2018, ne vazhdojmë të besojmë se rritja ekonomike do të ngadalësohet gjatë tremujorëve të ardhshëm.
Kështu e nis artikullin e botuar këtë muaj Fitch Solutions, ekspertët e fushës së kreditimit dhe analizave financiare.
Sipas tyre, sektori i jashtëm do të përballet nga dobësimi i rritjes në eurozonë, ndërkohë që kërkesa e brendshme gjithashtu duket e kufizuar nga inflacioni në rritje. Kjo do të dëmtojë fuqinë blerëse dhe potencialisht do të çojë në shtrëngim monetar më herët seç pritej, nënvizon Fitch Solution raporton Monitor.
“Ne kemi rritur parashikimin e rritjes reale të PBB-së në 2018 duke u mbështetur nga rritja e fortë në tremujorin e parë të 2018. Sidoqoftë, pikëpamja jonë e përgjithshme për rritjen e PBB-së reale do të ngadalësohet gjatë tremujorëve të ardhshëm, pasi ne nuk besojmë se sektori i jashtëm do të vazhdojë të sigurojë hapat e ardhshëm të aktivitetit ekonomik mes ngadalësimit të aktivitetit në partnerët kryesorë tregtarë në eurozonë. Megjithëse vazhdojmë të besojmë se kërkesa e brendshme do të mbetet e fuqishme, vërejmë se rritja e inflacionit do të peshojë mbi fuqinë blerëse dhe mund të nxisë bankën qendrore që të reduktojë stimulin monetar më herët se sa që është planifikuar aktualisht.”
Rritja e fuqishme TM1 2018 kryeson, por do të ketë ngadalësimin
Të dhënat që tregojnë se ekonomia shqiptare u zgjerua me një 4.4% të fuqishme në TM1 2018, çka çon drejt rritjes së parashikimit për rritjen e vitit të plotë, të cilin tani ekspertët e kreditit e shohin rreth 4.0% nga një vlerësim paraprak prej 3.7%.
“Përkundër këtyre rritjeve në parashikimet tona, pikëpamja jonë për ekonominë mbetet e pandryshuar; domethënë ne presim që rritja të humbasë vrullin gjatë tremujorëve të ardhshëm. Në të vërtetë, ne kemi ruajtur parashikimin e rritjes reale të PBB-së 2019 në 3.5%. Sektori i jashtëm nuk ka gjasa të ruajë momentin e tij nga TM1’18, kur eksportet u zgjeruan me 5.0% në terma vjetorë, në mes të ngadalësimit të aktivitetit ekonomik në eurozonë dhe veçanërisht në Itali, ku përfundojnë rreth 50% të eksporteve shqiptare.
Inflacioni në rritje do të ulë fuqinë blerëse
Përveç një ngadalësimi të mundshëm për sektorin e jashtëm, Fitch Solution gjithashtu beson se kërkesa e brendshme ka të ngjarë të përballet me ngadalësime gjatë tremujorëve të ardhshëm në formën e rritjes së inflacionit.
“ Rritja e çmimeve u rrit në një nivel 18-mujor prej 2.4% në terma vjetorë në qershor të vitit 2018. Edhe pse kjo mbetet nën nivelin objektiv të Bankës së Shqipërisë prej 3.0%, vërejmë se inflacioni duket se ka mbledhur vrull më shpejt se sa Banka e Shqipërisë priste në deklaratën e saj të politikës monetare TM2’18, ku thuhej se inflacioni pritej të mbetet rreth 1.9%. Sipas zyrës statistikore, pagat e sektorit publik u rritën me 7.8% në 2017, gjë që ka të ngjarë të jetë një nxitës i madh i rritjes së çmimeve.”- theksohet në artikull.
Pjesëmarrja në rritje e fuqisë punëtore dhe papunësia në rënie çon në paga më të larta
Me rënien e papunësisë dhe pjesëmarrjen e fuqisë punëtore në rritje, pagat ka të ngjarë të vazhdojnë të rriten. Në lidhje me çmimet më të larta botërore të naftës, ne besojmë, se do të nxisë inflacionin të vazhdojë të rritet drejt objektivit të Bankës së Shqipërisë prej 3.0%. Kjo jo vetëm që do të dëmtojë fuqinë blerëse, por ka të ngjarë që autoritetet monetare të shtrëngojnë më shpejt politikën monetare sesa që ishte planifikuar, gjë që do të siguronte shenja për investime. Në deklaratën më të fundit të politikës monetare, Banka e Shqipërisë deklaroi se “intensiteti i stimulit monetar nuk do të pakësohet para tremujorit të dytë të vitit 2019”. Megjithatë, ne besojmë se rritja e çmimeve do të çojë autoritetet që të fillojnë të forcojnë politikën gjatë tremujorit të fundit të vitit 2018./a.m.
