Gruaja e diktatorit të rrëzuar Bashar al-Assad me origjinë britanike shihej dikur si një simbol i lirisë dhe fuqizimit të gruas në Lindjen e Mesme.
Por nuk kaloi shumë kohë që Asma al-Assad, e cila u përshkrua si një “Trëndafil në shkretëtirë” për elegancën dhe sharmin e saj, u bë një simbol i shtypjes, ndërsa shërbente si “Zonja e Parë e Ferrit”.
Ish-zonja e parë e Sirisë është tani në mërgim në Rusi pasi rebelët islamikë rrëzuan regjimin e burrit të saj, i konsideruar si kasap.
E lindur në Angli në vitin 1975, Asma është vajza e Fawaz Akhras, një kardiolog, dhe Sahar, 75 vjeçe, një diplomate në ambasadën siriane.
Ajo u rrit në një rezidencë 1 milion paund në Londrën Perëndimore dhe u diplomua për shkenca kompjuterike nga King’s College.
Ishte në fillim të viteve ’90 kur Asma u takua me Asadin gjatë pushimeve në Siri.
Çifti thuhet se ranë në dashuri kur tirani i ardhshëm u zhvendos në Londër për t’u trajnuar si okulist. Ata u martuan në vitin 2000, në të njëjtin vit kur Assad papritmas trashëgoi diktaturën e Sirisë pasi vëllai i tij dhe trashëgimtari i regjimit Bassel vdiq në një aksident me makinë.
Syrian President Bashar Al Assad 955607547
Si zonja e parë e Sirisë, Asma – e cila nuk mban burka apo vello për të mbuluar fytyrën e saj – la përshtypjen e fortë të një gruaje të pavarur në skenën botërore.
Asma simbolizonte klimën politike relativisht liberale të Sirisë, ku gratë kishin më shumë të drejta se në kombet e tjera islamike, dhe formësoi imazhin e Asadit si një udhëheqës i moderuar.
Në vitin 2010, revista Vogue e përshkroi atë si një “trëndafil i shkretëtirës”.
Por fama e saj liberale ishte jetëshkurtër dhe u shemb shpejt pasi burri i saj filloi një sagë brutale të torturave dhe gjakderdhjes kundër sirianëve.
Assad filloi të zhdukte grupet e opozitës në qytetin e Homsit që shkaktoi Luftën Civile Siriane, e cila vrau 500,000 njerëz ndërsa gjashtë milionë u larguan si refugjatë.
Syrian President Bashar Al Assad 4391165
Si një mbështetje e fortë për bashkëshortin e saj, Asma thuhet se ka orkestruar politika për regjimin e tij shtypës, i cili kontrollonte gjithçka, nga aksesi në internet deri te racionet e pakësuara të ushqimit. Ajo kontrollonte politikat kryesore ekonomike në vend që u shënuan si represive.
Ndërsa roli i saj brenda diktaturës së Asadit rritej, ajo nuk ishte në gjendje të ruante imazhin e saj të hershëm të gruas së çliruar që vepronte në zemër të pushtetit në një vend mysliman.
Emri i saj shpejt u bë sinonim i regjimit mizor të burrit të saj – dhe ajo përfundoi duke u sanksionuar nga shumë vende për rolin e saj gjatë luftës civile në Siri.
Assad, së bashku me gruan Asma dhe tre fëmijët, thuhet se kanë ikur në Rusi javën e kaluar. Vladimir Putin i ka dhënë azil politik liderit të rrëzuar dhe familjes së tij për “baza humanitare”.
Rebelët sirianë arritën të merrnin kontrollin mbi Sirinë dhe tani enden lirshëm në rrugë pas një përparimi të shpejtë në vend.
The Sun raportoi se si familjarët e Asma u larguan nga shtëpia e tyre në periferi të Londrës Veriperëndimore një javë më parë – ndërsa forcat rebele nisën avancimin e tyre në Damask.
Fawaz dhe gruaja e tij Shar Otri nuk pranuan të komentojnë situatën aktuale. Nuk ka asnjë sugjerim se familja është përfshirë në ndonjë keqbërje.
Kardiologu Fawaz që nga viti 2002 ka shërbyer gjithashtu si drejtor i Shoqatës Britanike Siriane, e cila punon për të forcuar “marrëdhëniet në të gjitha nivelet midis Britanisë dhe Sirisë”.
Rënia e Assad jo vetëm që sinjalizon rënien e një diktature dinastike, por gjithashtu nënvizon koston e kapjes së pushtetit përmes terrorit. Bashar al-Assad ka lënë pas një komb të shkatërruar.
Ai shkatërroi infrastrukturën e Sirisë, copëtoi shoqërinë e saj dhe zhyti miliona në dëshpërim.
Siria u bë sinonim i vuajtjes njerëzore dhe emri i Asadit do të lidhet përgjithmonë me disa nga krimet më të këqija të luftës të epokës moderne.
Njeriu që dikur shihej si një reformator modernizues do të mbahet mend si një simbol i brutalitetit të pakontrolluar./ b.p