Deklarata e fortë e Xhafajt: Ka prokurorë të implikuar në grupet kriminale

Duke iu referuar Elbasanit, i cili është një nga vendet më problermatike sa i takon grupeve kriminale, Xhafaj tha se ka bërë edhe një kallëzim në prokurori

Intervista e Ministrit të Brendshëm Fatmir Xhafaj në “Debati në Channel One” me gazetarin Roland Qafoku
Roland Qafoku: Sot, për herë të parë, unë që pretendoj se njoh mirë çështjet e sigurisë në vend, ishte një gjë e harruar, që sa mirë ndodhi ajo gjë. Këto dy lajme të mira, dua që t’i bëj një bashkë se ngela duke dhënë vetëm lajme të këqija për Policinë dhe jo vetëm për Policinë.
Ministri Xhafaj: Varet si e shikon. Nëse dëshiron ta shohësh vendin tënd, edhe njerëzit e vendit tënd, dhe institucionet e vendit tënd pozitivisht, ka gjithmonë mundësi për të folur pozitivisht për to. Nëse dëshiron t’i shohësh negativisht ose me syze të errëta, padyshim asnjëherë nuk do kesh mundësinë të japësh për to, të shohësh në këto aspekte pozitive. Policia është një nga ato organizata që në vlerësimin tim ka më shumë gjëra pozitive për të thënë si përsa i përket sakrificës njerëzore, angazhimit njerëzor të njerëzve që punojnë në këtë organizatë aq edhe misionit fisnik që ajo ka. Natyrisht, nuk është një organizatë pa probleme dhe s’ka se si të jetë e tillë përsa kohë që është e tillë vetë shoqëria shqiptare. Por duhet të themi që sot organizata e Policisë në vlerësimin e opinionit publik, në treguesit e besueshmërisë, të matura këto jo nga ne, jo nga Qeveria Shqiptare por nga organizatat ndërkombëtare, dhe ndër to është një nga institucionet më të besuara në vend. Dhe ne jemi duke punuar fort për ta rritur këtë tregues, në mënyrë që të rritet më tej besueshmëria e njerëzve tek Policia. Besueshmëria e njerëzve, e qytetarëve tek institucioni i Policisë, tek ajo çfarë bën dhe duhet të bëjë Policia në shërbim të qytetarëve. “Policimi në komunitet” ka pikërisht këtë gjë, synon që të krijojë një marrëdhënie të re.
Së pari, një organizim të Policisë në territor, për të pasur një kontroll më të mirë të territorit, jo nga pikëpamja fizike, por nga pikëpamja e parandalimit dhe goditjes së paligjshmërive që ndodhin në territor.

Së dyti, për të ndërtuar një marrëdhënie të re, një komunikim të ri ndërmjet strukturave policore në terren dhe qytetarëve dhe komunitetit përkatës. Pra e thënë pak më ndryshe, siç e trajtova dhe sot aty në Elbasan, është që: banorët të njohin kush është polici që punon për të siguruar qetësinë, rendin në atë komunitet, të shprehen për të, të japin vlerësime për të. Dhe nga ana tjetër, punonjësit e Policisë që operojnë në një territor të caktuar të njohin komunitetin përkatës, problematikat që ka ai komunitet. Po mundësisht të njohin çdo familje të atij komuniteti. Njëkohësisht për shkak edhe të këtij raporti, për shkak dhe të kësaj llogaridhënie të jenë shumë më të përgjegjshëm në raport me shqetësimet që kanë qytetarët.

Ne shpeshherë i kushtojmë shumë vëmendje dhe me shumë të drejtë formës më të ashpër të krimit që është krimi i organizuar. E padyshim për shkak se dhe pasojat që ai sjell në një shoqëri demokratike, pasojat që ai sjell tek çështjet e rendit dhe sigurisë janë shumë më të mëdha, meriton këtë vëmendje. Por, nga ana tjetër nuk duhet të nënvlerësojmë atë krimin e vogël ose atë paligjshmërinë që mund të shndërrohet shumë shpejt në një kundravajtje penale dhe nesër pastaj në një krim dhe pasnesër edhe në krim të organizuar, për shkak se ne nuk merremi seriozisht me fenomenin e parandalimit, kjo bën që një pjesë e të rinjve dhe të rejave bien viktimë ose tërhiqen në rrugën e krimit nga grupet kriminale.
Ajo që ne po duam të bëjmë është që ta përfshijmë më mirë Policinë në çështjet e parandalimit, por njëkohësisht duam të bëjmë dhe një apel e të ndërtojmë një marrëdhënie të re me komunitetet, me përfaqësuesit e tyre, me organet e qeverisjes vendore, me organizatat e shoqërisë civile, me komunitetet fetare, me grupet e interesit për t’u përfshirë së bashku, sepse parandalimi është kompleks, nuk mund të jetë vetëm përgjegjësi e Policisë. Është angazhimi i Policisë, por është çështje e të gjithëve. Sepse dhe çështjet e rendit, të qetësisë, të sigurisë në një komunitet duhet të jenë çështje të të gjithëve. Kjo ndodh rëndom në të gjithë botën e qytetëruar. Sepse ne nuk mund të presim që të vendosim polic në çdo hyrje pallati. Nuk mund të presim të vendosim polic në çdo mëhallë, në çdo rrugicë, se edhe vende shumë më të zhvilluara se ne nuk e bëjnë një gjë të tillë dhe nuk ka pse ta bëjnë një gjë të tillë. Por nëse ne kemi një marrëdhënie, një prezencë të tillë të Policisë në territor dhe një marrëdhënie shumë të afërt me qytetarët në atë komunitet, besimi i tyre do të rritet më tej dhe ata do të bashkëpunojnë me Policinë, do ta ndihmojnë atë që Policia të dijë se cilat janë problematikat dhe t’i adresojë ato. Kjo është një sfidë për ne. Një sfidë shumë e vështirë, por jo e pamundur. E kemi shumë të qartë se çfarë duhet të bëjmë. E kemi projektuar gjithë këtë gjë dhe sapo kemi hedhur hapin e parë përmes këtyre forumeve.
Filluam me Elbasanin dhe në vazhdim do të jemi në 12 qarqet e vendit dhe mbasi të mbarojë kjo xhiro në 12 qarqet do të zhvillojmë në të gjitha bashkitë e vendit, pra në të gjitha Komisariatet.

 Pra nëse sot në këtë proces llogaridhënie jemi të përfshirë ne , në çdo qark Drejtoria e Policisë dhe Drejtoria Vendore e Policisë, në fazën e dytë do të përfshihen të gjithë shefat e Komisariateve.
Kjo është një lloj transparence që bën Policia kundrejt atyre të cilët janë taksapaguesit, por që janë fokusi i shërbimi,  njëkohësisht dhe nga ana tjetër është dhe llogaridhënia, po është dhe një lloj marrje përgjegjësie para tyre.
Nga ana tjetër edhe qytetarët bëhen më të ndjeshëm dhe më interaktivë në këto çështje.

Në një fazë të tretë dhe këtu do ta mbyll, ne do të kalojmë në ngritjen e disa organizmave shoqërore që do të jenë Këshillat e Sigurisë mbi bazë bashkie dhe qarku.
Në këto Këshilla Sigurie do të jenë përfaqësuesit e komuniteteve, do të jenë përfaqësuesit e qeverisjes vendore që veprojnë në atë territor, agjencitë e tjera ligjzbatuese gjithashtu që operojnë në atë territor siç mund Prokuroria, shërbimet e tjera, Shërbimi informativ pse jo që sa kohë i shërbejnë qytetarit, kanë në funksion parandalimin e kanë për detyrë, mendoj , besoj që duhet të jetë, përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile; përfaqësues të komuniteteve dhe përfaqësues të disa institucioneve të rëndësishme; institucione publike siç janë arsimi e me radhë dhe të gjithë këto Këshilla Sigurie do të trajtojnë herë pas herë çështje që kanë të bëjnë me problemet e rendit dhe sigurisë , çështje që kanë të bëjnë me parandalimin e radikalizmit, dhunës në komunitet dhe çështje të kësaj natyre.

Kjo do të shërbejë që komuniteti të ketë një organizëm të brendshëm, ku të gjitha këto institucione ligjzbatuese marrin problematikën por njëkohësisht informojnë dhe raportojnë dhe ne besojmë se kështu do të kemi një përfshirje më të madhe të shoqërisë në këto çështje do të kemi më shumë transparencë nga ana e organizatës të Policisë në territor, do të kemi më shumë llogaridhënie por besojmë se kjo do ta japi efektin kryesor ne parandalimin, në luftën e kriminalitetit , në frenimin e fenomeneve të paligjshmërisë , pa dyshim dhe në rritjen e mëtejshme të besueshmërisë të qytetarëve tek Policia e Shtetit.

Roland Qafoku: z.Ministër unë jam nga ata, e fus veten te ata që i njohin këto çështje por jam shumë entuziast me këtë që thatë jo më kot ju dëgjova më vëmendje, duke iu lënë të flisni kaq gjatë një përgjigje shume e gjatë. Është një gjë shumë pozitive dhe unë e përshëndes.
Ministri Xhafaj: Faleminderit që ma dhe atë mundësi se është e rëndësishme besoj.
Roland Qafoku: Dhe më të vërtetë kjo ka një rëndësi të veçantë, por ka disa pyetje në këtë panoramë që bëtë ju.
E para pse nuk u bë me përpara dhe jo se nuk është bërë më përpara se ne kemi patur në 20 vjet Policimin në Komunitet.
Ka qenë projekt edhe i qeverive të majta dhe të djathta madje dhe i kësaj qeverie dhe i ministrave paraardhës tuaj sepse kemi dy ministra, por pse nuk është bërë më përpara , pas pesë vjetësh, kjo mazhorancë u kujtua për të bërë policimin në komunitet?
Ministri Xhafaj: Të jemi të qartë për një gjë, kështu mund të thoshim dhe për reformën në drejtësi, kështu mund të themi për disa hapa të tjerë.
Roland Qafoku: Jo por ne kemi patur Policim në komunitet…
Ministri Xhafaj: Ka një moment që piqet” shoqëria , piqet” edhe situata dhe çdo gjë ka kohën e vet. Nuk mund të themi pse nuk është bërë kjo në kohën e PD-Së, por është bërë një gjë tjetër mbase dhe çdo gjë ka dhe një kohë, ciklin e vet.
Roland Qafoku: Jo  e kuptoj këtë por ka patur policim në komunitet!
Ministri Xhafaj: Shoqëria është më e pjekur, më përgjegjëse. Ka qenë si koncept dhe padyshim ka patur dhe aktivitete dhe tani ka ardhur një moment që të gjithë janë bërë shumë më të vetëdijshëm, të gjithë aktorët që kjo duhet institucionalizuar tani në një lloj organizimi në një lloj marrëdhënieje bashkëpunimi ndërmjet gjithë aktorëve për këto çështje në komunitet.
Pse? Sepse psh Elbasanin jo rastësisht e morëm projekt pilot.
Roland Qafoku:Pse Elbasani?
Ministri Xhafaj: Për dy arsye: E para sepse Elbasani pësoi një tronditje dhe do thosha pak rëndim të situatës që lidhej me çështjet e rendit dhe sigurisë muaj më parë.
Ne bëmë disa ndryshime në Elbasan, komanduam dhe tani Drejtori i Përgjithshëm ka emëruar aty një nga oficerët e policisë më me eksperiencë në Elbasan edhe sepse dëshironim të shëndoshnim situatën dhe sondazhet që kemi … nga sondazhet që kanë bërë organizatat ndërkombëtare dhe një të tillë e ka bërë OSBE për Elbasanin, tregojnë që ka një perceptim shumë pozitiv, një situatë krejt të ndryshme nga disa muaj më parë me ekipin e ri drejtues të policisë në këtë qark.
Por edhe sepse aty ka pasur disa modele, kampione të policimit në komunitet. Ka pasur disa këshilla në nivel bashkie, nuk kanë funksionuar ndoshta ashtu siç duhej të funksiononin, por kanë qenë si embrione. Ne e morëm këtë përvojë, këtë risi, ashtu siç ishte në atë nivel dhe e përmirësuam dhe tashti jemi duke e përgjithësuar edhe me mbështetjen e partnerëve të cilët janë të angazhuar përmes projekteve konkrete siç është projekti suedez, projekti zviceran, ka një interesim të BE-së përmes delegacionit këtu dhe njëkohësisht një përfshirje të dy misioneve kryesore që kemi ne të asistencës PAMECA dhe ICITAP. Dhe të gjitha këto po çojnë drejt formalizimit dhe ndërtimit të të gjithë kësaj iniciative që besoj unë që është e dobishme.
Roland Qafoku: Ndoqa me shumë vëmendje fjalën tuaj sot por dhe të gjithë atyre që ishin aktivë në këtë forum, por ajo që më bëri përshtypje ishte një frazë e juaja që…
Ministri Xhafaj: Para se të them këtë, dua të them një gjë që ua kam borxh atyre njerëzve atje, do t’ju luteshe të më lejoni një minutë…
Ishte interesi i jashtëzakonshëm i qytetarëve. Ka qenë surpriza ime. As nuk e dija që kishte një event me 120 vetë, të jem i sinqertë. Ishte një gjë fare e pallogaritur.
Roland Qafoku: Si mendoni, pse ishte kjo?
Ministri Xhafaj: Besoj se ishte interesi qytetarëve vetë, por edhe kërshëria besoj dhe besoj unë edhe një lloj interesi në rritje ndaj asaj çfarë është duke bërë policia, dëshiroj ta shoh kështu. Le të shpresojmë që është kështu.
Roland Qafoku: Ishte edhe për shkak se ishte vetë Xhafa!
Ministri Xhafaj: Jo jo, nuk besoj për Fatmir Xhafën. Jo se jam ndonjë modest i madh, por nuk besoj. Besoj çështjet… çështjet edhe interesi që ka publiku për atë çfarë po bën policia në këto momente dhe angazhimin ose atë çfarë po mundohet të dëshmojë në interes të qytetarëve.
Dhe, e dyta që më bëri shumë përshtypje, ishin pyetjet. Kam ngelur i befasuar nga pyetjet.
Roland Qafoku: Nuk kishte ndonjë aty që i përgatiste!?
Ministri Xhafaj: Jo.
Roland Qafoku: Ju s’dini gjë por ata organizatorët aty…
Ministri Xhafaj: Unë po them që ne nuk e kishim menduar në mënyrë të tillë dhe ato që ishin aty…
Roland Qafoku: Dhe pyetjet ishin vërtet të mira, por…
Ministri Xhafaj: Ishin organizata të shoqërisë civile, por njëri nga ata ishte gazetar. Në qoftë se atë gazetarin, që m’u duk njeri serioz, t’i kenë thënë që bëj këtë pyetje, unë s’e besoj,
Roland Qafoku: Nuk po them për gazetarin, po them për ata të tjerët?
Ministri Xhafaj: Nuk besoj, sepse ishte kolegu juaj dhe e mori më iniciativë, dha vlerësimin  e vet, mënyrën si e shihte ai, bëri disa pyetje shumë interesante. Natyrisht ai është gazetar, është ndër gazetarët lokalë të njohur në dijeni time, por rrethi i pyetjeve që u trajtuan ishte vërtet impresionues sepse përputheshin pyetjet me shqetësimin që ne kemi.
Realisht na rezultojnë edhe nga ky sondazh që ka përgatitur OSBE-ja.
Roland Qafoku: Z.Ministër, a ishte etike ajo që thatë ju që “do t’ua nxijmë jetën grupeve kriminale”? Policia i arreston grupet kriminale, nuk ua nxin jetën!
Ministri Xhafaj: E para njëherë, e keni shkëputur nga konteksti nuk e kam thënë në këtë… e para, është një gjë simbolike e thënë, është një fjali e përdorur për të treguar ashpërsinë e reagimit të policisë por kam thënë për t’i përballur me ligjin dhe për të dhënë llogari përpara drejtësisë. Kam qenë shumë i saktë, besoj se kam thënë kështu. Pastaj në fund të fundit, kuptimi i nxirjes së jetës nuk është kuptimi fizik, por jetën të padurueshme jemi duke ua bërë patjetër. Nuk është ndonjë gjë, se edhe ta them kështu në mënyrë të drejtpërdrejtë,  nuk ngurroj fare ta them këtë gjë, sepse ata janë duke i nxirë faqen vendit, janë duke u nxirë jetën edhe qytetarëve. Nuk kemi asnjë arsye pse të mos ua bëjmë ne jetën atyre të padurueshme.
Roland Qafoku: Z.Xhafaj, duke të njohur që je artikulues shumë i kujdesshëm juridik dhe politik dhe këtë e konfirmoj që te ajo letra kur keni qenë Sekretar i Përgjithshëm i Kryeministrisë në vitin 1997 që i keni çuar prokurorisë në ’97-ën, dhe në ’98-ën për ngjarjet e përplasjet me Partinë Demokratike, kështu që nuk po e them kot dhe atë kopje unë e kam akoma në shtëpi, një artikulim shumë i kujdesshëm juridik dhe është e hera e parë që të “kap në një gabim”, nëse mund ta quaj gabim.
Ministri Xhafaj: Mos e quaj fare gabim. E përsëris përsëri po deshët. Njerëzit që i nxinë faqen vendit dhe qytetarëve, shteti nuk ka pse me mjete ligjore të mos ua nxi jetën atyre.
Roland Qafoku: Në fakt Elbasani ju thatë që u zgjodh për një projekt pilot, por Elbasani unë mendoj se mund ta zgjidhni, siç e thatë dhe vetë, një qark që pati një problem shumë të madh me rendin dhe sigurinë.
Ministri Xhafaj: Po pati një moment të veçantë ku pati një përplasje
Roland Qafoku: E zbutët këtë, por pati një moment shumë të rëndë. A ka kaluar ai moment?
Ministri Xhafaj: Po sigurisht. Kemi një drejtim të policisë tërësisht të rinovuar me profesionist të zotë.
Roland Qafoku: Domethënë, janë larguar të tjerët? Sa është numri i atyre që janë larguar?
Ministri Xhafaj: Po sigurisht, por nuk jam në gjendje ta them.
Roland Qafoku: Është një numër i konsiderueshëm?
Ministri Xhafaj: Po janë një numër i konsiderueshëm drejtuesish vendor policie që janë larguar nga ato detyra dhe besoj unë ai është një proces që vazhdon dhe nëse do ketë të tjerë apo jo, këtë nuk di ta them.
Roland Qafoku: A ka lidhje krimi i organizuar dhe bandat që ju thatë në qarkun e Elbasanit me segmente të pushtetit lokal?
Ministri Xhafaj: Aty janë disa grupe kriminale ku dy janë kryesorët, që janë të sinjifikuar më shumë. Çapajt në mos gaboj dhe Çelajt për të cilat ka procese penale, ka hetime dhe ato do të provojnë nëse veprimtaria e tyre kriminale ka qenë e influencuar apo ka qenë e mbështetur, apo e favorizuar nga njerëz të veshur me pushtet, në nivel vendor apo edhe më lart, apo është veprimtari i mirëfilltë kriminale që është jashtë këtyre strukturave. Mbetet që hetimi ta provojë këtë gjë.
Roland Qafoku: Jeni i bindur z.Ministër se puna që po bën policia për goditjen e këtyre bandave, drejtësia do të jetë në të njëjtën linjë? Natyrisht mbështetur në provat që policia jep.
Ministri Xhafaj: Ka pasur probleme të kësaj natyre edhe në Elbasan. Implikime të prokurorëve dhe drejtuesve të prokurorisë me grupet e caktuara kriminale, duke mbajtur krahun e njërit apo të tjetrit grup.
Roland Qafoku: Kjo është frazë apo e vërtetuar dhe konfirmuar?
Ministri Xhafaj: Unë për këtë gjë kam bërë edhe një kallëzim në prokurori. Kur kam folur për çështje konkrete kam pasur parasysh edhe Elbasanin.
Roland Qafoku: Për prokuror konkret?
Ministri Xhafaj: Për prokurorinë. Prokuroria është me njerëz, pastaj se cilët janë personat konkret nuk më takon mua ta përcaktoj, prandaj janë organet e hetimit. Secili ka vendin e vetë. E rëndësishme është që unë në detyrën time t’i qëndroj kufijve që më njeh ligji dhe të mos të bëjë kompromis me cilin do që shkel ligjin. Dhe për t’i mbetur kësaj më duhet të them se ka një ndryshim në mënyrën se si është përfshirë prokuroria jo vetëm në Elbasan, por në të gjithë territorin e vendit dhe kjo i dedikohet në një masë të konsiderueshme reformës së re në drejtësi. Pse? Prokurorët deri dje kanë qenë vartës të eprorëve të tyre edhe për çështje konkrete. Eprorët, drejtues vendor të prokurorisë dhe deri te Prokurori i Përgjithshëm kishin ndikim të jashtëzakonshëm në fatin e një çështje, ndërsa sot me kodin e ri të procedurës penale, prokurori është zot i çështjes, ashtu siç është gjyqtari. Kryetari i Gjykatës së Rrethit apo kryetari i Gjykatës së Lartë  nuk kanë asnjë ndikim sot te gjyqtari.
Roland Qafoku: Keni një çështje konkrete që e konfirmoni këtë?
Ministri Xhafaj: Ne kemi disa çështje që i kemi bërë me shumë sukses. Për shembull çështjet e fundit që kemi me 7 grupe kriminale në kuadër të operacionit “Forca e Ligjit” i kemi bërë në sajë të kësaj marrëdhënie të re të vendosur me Prokurorinë dhe për fat të mirë edhe reagimi i gjykatë ka qenë pozitiv./a.m.