Rritja e tensioneve midis aktorëve kryesorë botërorë ka çuar në rritjen e shqetësimeve për një luftë tregtare globale, e cila mund të godasë edhe Europën.
Kevin O’Marah nga platforma kërkimore e komunitetit Zero 100 po flet për çështjet më urgjente të tregtisë globale në botë në takimin vjetor të ËEF në Davos.
Tensionet gjeopolitike në të gjithë globin janë përshkallëzuar vitin e fundit, të nxitura nga konfliktet e vazhdueshme në Lindjen e Mesme dhe lufta midis Rusisë dhe Ukrainës.
Kërcënimi i një lufte të mundshme globale tarifore është përkeqësuar gjatë muajve të fundit, pasi BE-ja vendosi të rrisë tarifat për importet e automjeteve elektrike kineze (EV) për shkak të shqetësimeve në rritje të qeverisë kineze që subvencionon prodhuesit vendas.
Nga ana tjetër, Kina është kundërpërgjigjur me një hetim anti-dumping për importet e rakisë nga BE-ja, duke hetuar gjithashtu importet e mishit të derrit dhe të qumështit nga unioni.
Tensionet tarifore BE-SHBA janë nxehur gjithashtu dhe pritet të vazhdojnë të veprojnë kështu me ardhjen në detyrë të presidentit të ri të SHBA-së, Donald Trump. Trump ka shprehur tashmë pakënaqësinë e tij në lidhje me tarifat e BE-së për ushqimet, makinat dhe produktet bujqësore të importuara nga Shtetet e Bashkuara. Me ardhjen në detyre ai ka deklaruar një tarifë të përgjithshme që varion nga 10% deri në 20% për të gjitha importet nga BE.
Në mënyrë të ngjashme, marrëdhëniet tregtare të SHBA-së dhe Kinës po përkeqësohen gjithashtu, kryesisht për shkak të mosmarrëveshjeve të gjata në lidhje me praktikat e padrejta tregtare dhe ekonomike, si dhe vjedhjet e pronës intelektuale.
Kevin O’Marah, shefi i kërkimit dhe bashkëthemeluesi i Zero100, një platformë kërkimore që punon drejt karbonit zero, hedh më shumë dritë mbi mënyrën se si zinxhirët e furnizimit ka të ngjarë të ndikohen nga këto kushte tregtare në ndryshim dhe se si ato po përshtaten në përputhje me rrethanat.
Si mund të ndikojë një luftë globale tarifore në rritje në zinxhirët e furnizimit?
Një luftë e përshkallëzuar tregtare globale mund të shkaktojë disa grumbullime të zinxhirit të furnizimit, të ngjashme me pandeminë, gjë që mund t’i bëjë ato të bëhen më të ndërlikuara dhe të ngadalta. Kostoja e importit, eksportit dhe transportit të mallrave në mbarë botën mund të bëhet shumë më e shtrenjtë, gjë që nga ana tjetër do të çonte në kosto më të larta të produktit për konsumatorët.
Prodhuesit mund të detyrohen të gjejnë furnizues dhe klientë të rinj, si dhe të kufizohen në tregtimin vetëm brenda blloqeve të caktuara gjeopolitike, në varësi të asaj se sa larg shkojnë tarifat.
Duke folur për mënyrën se si një luftë e përkeqësuar globale e tarifave mund të ndikojë në zinxhirë dhe industri specifike të furnizimit në tregje si SHBA, Britania e Madhe, Europa dhe Azia, O’Marah tha:
“Një luftë tregtare në përshkallëzim midis SHBA dhe Kinës ka të ngjarë të izolojë pjesë kritike të zinxhirëve të caktuar të furnizimit strategjik si energjia diellore e automjeteve elektrike dhe gjysmëpërçuesit. Kjo duhet të rrisë kostot për të gjitha vendet pasi kompanitë brenda këtyre zinxhirëve të vlerës duhet të investojnë brenda vendit për të ruajtur furnizimin e besueshëm”.
“Furnizuesit mbi kapacitet si prodhuesit me bazë në Kinë mund të kenë nevojë të hedhin produktet në vendet e palës së tretë me çmime të ulëta. Kjo mund të ndihmojë disa industri që përdorin këto materiale dhe përbërës, por dëmtojnë furnizuesit vendas në rrjedhën e sipërme të të njëjtave materiale.
“Tarifat e Trump mund të jenë një bekim në dukje nëse inkurajojnë liderët e zinxhëve të furnizimit në mbarë botën që të lokalizojnë ose të paktën të rajonalizojnë zinxhirët e tyre të furnizimit. Përfitimi i këtij ndryshimi është të sigurojë zinxhirë furnizimi më elastik, por edhe me nivel më të ulët të gjurmës së karbonit në të gjithë botën, në vend që të sigurojmë burime globale dhe të transportojmë dhjetëra mijëra milje siç ka qenë norma për 30 vjet të globalizimit të udhëhequr nga SHBA/Kina.”
Si po ngrenë kompanitë ekipe për të trajtuar politikën e zinxhirëve të furnizimit?
Disa kompani kanë përgatitur ekipet e tyre për të trajtuar më mirë çështjet e zinxhirëve të furnizimit duke investuar në trajnime, duke përmirësuar komunikimet me furnizuesit dhe klientët dhe duke rivlerësuar modelet e tyre aktuale të zinxhirit të furnizimit.
“Shumica e kompanive kanë zhvilluar një aftësi shumë më të shpejtë për të modeluar skenarë se çfarë mund të ndodhë në rast të një tarife specifike. Zinxhiri i tyre i furnizimit, mjetet e planifikimit dhe ekipet për zgjidhjen e shpejtë të problemeve janë zhvilluar goxha pas krizës së shkaktuar nga Covid dhe zinxhirët e furnizimit vitet e fundit”, tha O’Marah.
Si po transformon inteligjenca artificiale (AI) dhe robotika zinxhirët e furnizimit?
Inteligjenca artificiale dhe robotika kanë bërë një rrugë të gjatë për të ndihmuar zinxhirët e furnizimit të përmirësojnë efikasitetin e tyre operacional, si dhe të reduktojnë ngarkesat fizike të punës. Ato mund të ndihmojnë në parashikimin e kërkesës në kohë reale dhe të sigurojnë që kompanitë të menaxhojnë më mirë inventarët gjithashtu.
“Udhëheqësit e zinxhirit të furnizimit janë të fokusuar në atë se si AI po kalon nga një fazë pilotimi dhe eksperimentimi në zbatimin e shkallëzuar. Shpërblimi i madh bazohet në përmirësimin rrënjësor të produktivitetit për të përballuar mungesat e fuqisë punëtore dhe kostove në rritje.”/Monitor