Nga Elisa Dedja
Dikur, poezia ishte një dritare për të parë botën ndryshe, një mjet për të ndier më thellë dhe për të komunikuar në mënyrë të ndërlikuar, por të bukur. Sot, në Ditën Ndërkombëtare të Poezisë, syri i shoqërisë drejtohet drejt rrjeteve sociale, aty ku dominon shpejtësia dhe sipërfaqësorja, duke lënë pas një nga thesaret më të çmuara të kulturës sonë: librin dhe gjuhën e pasur. Kjo ditë, që dikur festohej me lexim e reflektim, sot është kthyer në një hapësirë të harruar, një kalendar bosh, një datë pa domethënie për shumicën.
Leximi, dikur një ritual i përditshëm, një udhëtim në botën e ideve, sot është një përjashtim, jo një rregull. Adoleshentët komunikojnë më shumë me emoji sesa me fjalë, përdorin një gjuhë të shpejtësuar, të shkurtuar, ku zanoret dhe simbolet zëvendësojnë fjalinë e plotë, dhe format e pasura të shqipes po harrohen. Në mesazhet e përditshme, ‘ë’ dhe ‘ç’ nuk janë më të pranishme, një simptomë e një ndryshimi më të thellë kulturor.
A është poezia, dhe më gjerë, letërsia, një viktimë e epokës digjitale? Apo është thjesht një periudhë kalimtare ku forma të reja të shprehjes po lindin? Në çdo rast, indiferenca ndaj fjalës së shkruar nuk është një shenjë e mirë. Sepse kur leximi zbehet, mendimi kritiko-analitik dobësohet, ndjeshmëria artistike venitet dhe shoqëria humbet një pjesë të shpirtit të saj. Poezia nuk është thjesht vargje të bukura; ajo është reflektim, filozofi, muzikë e mendimit. Kur ajo mungon, mungon një shtresë e rëndësishme e ndjeshmërisë dhe e ndërgjegjes kolektive.
Prandaj, në këtë Ditë Ndërkombëtare të Poezisë, le të mos lexojmë vetëm këmbana alarmi. Le të mos pranojmë si të pashmangshëm largimin e brezave të rinj nga letërsia. Është e nevojshme që shkollat, familjet, institucionet kulturore dhe vetë ne, si individë, të kujdesemi për të mbajtur gjallë shpirtin e leximit dhe dashurinë për fjalën e bukur. Nuk është vonë për të rikthyer librin në duar, për të mbushur boshllëkun që po krijohet mes brezave, për të rikthyer magjinë e gjuhës dhe fuqinë e mendimit.
Le ta bëjmë këtë ditë një pikënisje për të rikthyer poezinë në jetën e përditshme. Sepse pa të, rrezikojmë të jetojmë në një botë gjithnjë e më të heshtur, edhe pse e mbushur me zhurmë.
