Nga Casey B. Mulligan, The Hill
Përhapja e COVID-19 në Shtetet e Bashkuara ka nxitur ndërmarrjen e hapave të jashtëzakonshëm, edhe pse shpesh të paprovuar, nga individë dhe institucione për të kufizuar infeksionet. Disa janë të shqetësuar se “shërimi është më i keq se sëmundja”.
Ekonomistët Anne Case dhe Angus Deaton nuk janë dakord për karantinimin. Ata arritën në përfundimin se në verën e vitit 2020 do të ketë një sërë viktimash për shkak të depresionit të shtuar nga kohëzgjatja e pandemisë duke i shtuar sigurisht edhe shkaqet themelore të abuzimit të ilaçeve.
Por ndryshe nga recesionet e mëparshme, shumë gjëra ndryshuan në një periudhë të shkurtër kohe pranverën e kaluar. Të ardhurat personale u rritën në shifra rekord ndërsa shumica e të papunëve morën më shumë të ardhura sesa kishin fituar gjatë kohës që kishin punuar.
Në të njëjtën kohë, shumë nga mënyrat e zakonshme për të shpenzuar para, veçanërisht në aktivitete që lidhen me argëtimin u mbyllën, duke shtuar edhe pezullimin e udhëtimeve. Për shumë njerëz, televizioni, ushtrimet, gatimet dhe aktivitete të tjera kanë mbushur ditët e tyre gjatë pandemisë.
Por disa abuzuan gjithashtu me alkoolin dhe ilaçet.
Në terma ekonomikë, pavarësisht se çfarë ka ndodhur me çmimin në rrugë të ilaçeve ilegale, ato ilaçe ishin më të lira në krahasim me periudhën para pandemisë. Në bazë të disa të dhënave rreth shkaqeve të vdekjes gjatë tre tremujorit të parë të vitit 2020, duke përfshirë të dhëna nga Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) dhe nga dy ekzaminues mjekësorë nga qarqe të mëdha, vdekshmëria në vitin 2020 tejkalon ndjeshëm atë që do të kishte ndodhur nëse vdekjet zyrtare të COVID-19 do të kombinoheshin me një numër normal të viktimave nga shkaqe të tjera.
Sipas të dhënave, të personave që kanë humbur jetën nga sëmundje të tjera dhe jo nga -COVID-19 një ndër shkaqet kryesore është mbidoza e ilaçeve. Niveli i vdekshmërisë ishte nën normalen para Marsit 2020, kryesisht për të moshuarit për shkak të një sezoni të gripit të lehtë dimrin e kaluar.
Trendi i vdekshmërisë për shkak të mbidozës të ilaçeve ka qenë në rritje edhe para pandemisë.
Me sa duket, izolimi është pjesë e mekanizmit që transformon një pandemi në një valë vdekjesh nga depresioni. Por rezultatet e deritanishme nuk tregojnë nëse kjo ndodh për shkak të urdhrave nga qeveria për të qëndruar në shtëpi, apo dhe prej faktit që shumë prej bizneseve kanë marrë masa për të praktikuar distancën sociale.
Me “kurën” që ka vendosur të përdorë qeveria ende nuk është e qartë se cila prej tyre është fatale për njerëzit./abcnews
g.kosovari