Nga Feliks BACI/
Për më shumë se një herë, Kryeministri Edi Rama gjatë vitit në vijim ka lançuar Projektin e Krijimit të Kompanisë Ajrore me Seli në Shqipëri, dhe ndërtimin e një aeroporti rajonal në rrethin e Vlorës. E dëgjuar kjo për herë të parë, nuk entuziazmoi shumkënd. Shprehja e tij Napoleonike ‘’Prit…prit se s’keni parë gjë akoma’’ papritmas nga kuptimi pezhorativ mori kuptim shumë dimensional në raport me ç’kuptoj në kontekstin e kohë-thenies. Premtimin në fjalë e konkretizoi me deklarimin zyrtar të Kryetarit të Bordit Ekzekutiv të Kompanisë ajrore Turkish Airlines.
Gjithashtu mbase jo në dijeninë e publikut, përfaqësues ekzekutive të kompanisë që po ndërton Mega Aeroportin në pjesën aziatike të Stambollit kanë ardhur në Shqipëri për t’u njohur me mundësinë e ndërtimit të aeroportit në rrethin e Vlorës. U larguan nga Shqipëria para zgjedhjeve të 25 Qershorit, me ‘’etjen’’ për t’u rikthyer serish me optimizëm me thënien ‘’We are very excited about Vlora’’.
Si profesionist në këtë fushë, nuk mund të mos ndaja bashkë me shumë kolegë që punojnë në këtë sektor entuziazmin e këtyrë dy projekteve. Pa hyrë në detaja apo analiza të përsëritura shabllone do të konsideroja Projektin e Lançuar si:
Eksigjencë , Sfidë dhe Oportunitet
Eksigjencë sepse konotacioni tekniko-cilësor i këtyre dy projekteve duhet ti përgjigjet pritshmërive dhe fleksibilitetit të evolucionit të tregut ajror si dhe aeroport/operacional duke korigjuar ‘’gabimet” e së shkuarës.
Sfidë dhe Oportunitet, për arsye që tashmë e dinë të gjithë në kontributet që japin këto aktivitete në sistemin ekonomik-turizëm. Premtimi i Kryeministrit nuk mund të vinte në një kohë më të mirë se tash.
Gjatë 50 viteve që kemi lënë pas industria e aviacionit civil Shqiptar ka demonstruar një zhvillim të ‘’fragmentarizuar’’ dhe është përballur me vështirësi në thithje të financimeve për një zhvillim të qëndrueshëm.
Edhe pse fakti që jemi vënd i vogël kërkohet një ambient konkurues global i kësaj industrie.
Po si? Mendimi asgjësues në këto situata është Bashkëpunimi dhe Koperimi. Mund të flitet dhe bëhen analiza pa fund me ke apo si? Zgjedhja e bashkëpunimit me një nga 10 kompanitë më të mira, më të sigurta në rang botëror me pozicion të qëndrueshëm prej më se 5 vitesh në këtë rënditje bën të besojmë fort bile se ky bashkëpunim/koperim të jetë në formë integrale midis dy vëndeve tona në këtë sektor. Çeshtja e ‘’sovranitetit’’ si një princip nuk preket në përmbajtje apo kontekst dhe nga konsideratat ‘’morale’’ të çdo kujt.
Përmendur sa më sipër del në pah për herë të parë roli dhe përgjegjësia e qeverise për të krijuar, ndërtuar dhe mbarëvajtur infrastrukturën urbane shtet-qytet, krijimin e lehtësirave në sektorin publik/privat, përthithjen e kapitaleve , dhe krijimin e institucioneve efektive, në ‘’capacity-building’, duke reformuar nocionet e burimeve njerezore të specializuara kualifikuese me një balancë ekipi të vjetër-të rinj forcë punonjësish larg përkatësive politike, në benefit të përdorimit publik, kontroll rregullator mbi strukturën e çmimeve ajrore dhe aeroportuale, mbrotjen e konsumatorit nga rritja e pajustifikueshme e çmimit dhe kundër praktikës monopol, besojmë se do të jenë qëllimi i këtyrë dy projekteve.
Nëpërmjet këtij objektivi qeveria i përmbahet Strategjisë së Zhvillimit në Sektorin e Aviacionit Civil që është i mbështetur në 3 komponente:
- Rregullator
- Ligjor
- Operacional
Këto strategji do reflektojnë në hyrjen e plotë në tregun ajror europian. E qënësishmja e kësaj strategjie përputhet me mbështetjen e ekonomisë, turizmit dhe shërbimeve të tjera.
Me këtë kuptoj se Kryeministri po luan me strategjine e ”presing zonal” për keto dy projekte duke futur në axhendën e politikës së jashtme konceptin e një kornize të re të qasjes së turizmit me industrinë shqiptare.
Shkurt, personalisht e konsideroj vitin 2017 e në vazhdim si një ‘’ngjarje të shënuar’’ të industrisë së aviacionit civil shqiptar. Për ata që mendojnë pozitivisht do ti uroja “Welcome on Board” këtyre dy projekteve.