Në një skenar që tronditi politikën shqiptare, ish-presidenti Ilir Meta u arrestua nga forcat speciale të policisë në hyrje të Tiranës. Një video e bërë virale në rrjetet sociale tregoi momentet dramatike të ndalimit të tij, teksa një makinë civile i preu rrugën dhe Meta u nxor me forcë nga automjeti, për t’u dërguar në një makinë tjetër. Kjo ngjarje shkaktoi një valë reagimesh politike, veçanërisht nga opozita, e cila akuzoi Prokurorinë e Posaçme (SPAK) për veprim politik të motivuar.
Sipas njoftimit të SPAK, Meta akuzohet për korrupsion dhe pastrim parash në tre raste kryesore. Rasti i parë lidhet me çështjen e njohur si CEZ-DIA, ndërsa në rastin e dytë akuzohet për ndërhyrje në favor të një kompanie komunikimi për të lidhur kontratë interkonjeksioni. Rasti i tretë përfshin marrëdhëniet korruptive me një biznesmen të identifikuar si “S.M.”, nga i cili Meta ka përfituar një vilë në mënyrë të paligjshme. Këto akuza kanë tronditur edhe më tej një skenë politike që prej vitesh ka qenë e zhytur në konflikte dhe akuza të rënda për korrupsion.
Një karrierë e mbushur me ndryshime të papritura politike
Ilir Meta ka qenë një prej figurave më të rëndësishme të politikës shqiptare për më shumë se tre dekada. Ai ka ndërruar disa herë aleatët politikë, duke kaluar nga njëri krah politik në tjetrin në momente kyçe të historisë së vendit. Karriera e tij nisi me emërimin si zëvendëskryeministër në vitin 1998 dhe më vonë kryeministër në vitin 1999, kur ai përfaqësonte Partinë Socialiste (PS). Mandati i tij si kryeministër u shoqërua me tensione të mëdha politike dhe protesta të dhunshme nga opozita e atëhershme e drejtuar nga Sali Berisha, duke kulmuar me arrestimin e këtij të fundit nga policia.
Pas zgjedhjeve të kontestuara të vitit 2001, ku Meta akuzohej për manipulime zgjedhore, brenda PS-së shpërtheu një përplasje e ashpër me kryetarin e atëhershëm Fatos Nano. Kjo përplasje çoi në largimin e Metës nga PS dhe krijimin e një partie të re, Lëvizja Socialiste për Integrim (LSI) në vitin 2004. Meta doli në opozitë bashkë me PS në zgjedhjet e vitit 2005, por lidhjet e tij me socialistët mbetën të ngushta, duke e çuar atë të bashkëpunonte sërish me ta në zgjedhjet lokale të vitit 2007.
Aleanca të paqëndrueshme dhe skandale korrupsioni
Në vitin 2009, Meta bëri një lëvizje të papritur, duke kaluar në aleancë me Partinë Demokratike (PD) të drejtuar nga Sali Berisha. Përmes kësaj aleance, Meta siguroi një pjesë të qeverisjes, ndërsa vendi u përfshi sërish në kaos politik. Një moment kyç në këtë periudhë ishte publikimi i një videoje në fund të vitit 2010, ku Meta shihej duke diskutuar për korrupsion me ish-bashkëpunëtorin e tij Dritan Prifti. Videoja shkaktoi një zemërim të madh publik, duke çuar në protestat e 21 janarit 2011, ku katër protestues humbën jetën.
Megjithatë, konflikti politik i ashpër midis Metës dhe Edi Ramës nuk zgjati shumë. Para zgjedhjeve parlamentare të vitit 2013, Meta dhe Rama bënë një aleancë të re, e cila rezultoi fituese. Meta fitoi një ndikim të madh në qeverisje, duke kontrolluar rreth 40% të pushtetit. Megjithatë, periudha e tij si partner në qeveri nuk ishte e qetë, pasi u shoqërua me një sërë akuzash për korrupsion, përfshirë çështjen e CEZ-DIA dhe kontratat korruptive që ai dyshohet të ketë lidhur për përfitime personale.
Arrestimi dhe akuzat e rënda ndaj Metës dhe Kryemadhit
Pas përfundimit të mandatit të tij si president në vitin 2022, Meta mori përsëri drejtimin e partisë së tij, tashmë e riemërtuar si Partia e Lirisë. Megjithatë, hapat e tij politikë të mëtejshëm u ndërprenë nga akuzat e ngritura nga SPAK për korrupsion dhe pastrim parash. Akuzat përfshijnë kontrata lobimi të dyshimta në Shtetet e Bashkuara, pastrimin e fondeve për blerjen e një shtëpie në Tiranë, dhe mosdeklarimin e shërbimeve mjekësore për periudha të gjata kohore.
Bashkëshortja e Metës, Monika Kryemadhi, e cila po kalon një proces divorci me të, është gjithashtu nën hetim për korrupsion. Ajo akuzohet për përfshirje në marrëveshje të paligjshme me biznesmenin Samir Mane dhe për ndikimin që ka ushtruar në ndryshimin e një ligji për përfitime ekonomike. Prokuroria e Posaçme deklaroi se hetimet ndaj çiftit Meta-Kryemadhi kanë vazhduar për vite dhe kanë përfshirë bashkëpunime me autoritetet e disa vendeve të huaja, për të siguruar provat e nevojshme.
Një trashëgimi e paqartë politike
Karriera politike e Ilir Metës është një pasqyrë e ndërlikuar e tranzicionit shqiptar, e mbushur me përmbysje të papritura, aleanca të pasigurt, dhe akuza për korrupsion. Pavarësisht nga akuzat e rënda që kanë rënduar mbi të, ai ka mbetur një figurë qendrore në politikën shqiptare. Arrestimi i tij ka ngritur pikëpyetje të mëdha për të ardhmen e tij politike, ndërsa vendi mbetet i ndarë midis përkrahësve dhe kritikëve të tij.
Ndërsa procesi gjyqësor kundër Metës pritet të zhvillohet, mbetet për t’u parë nëse kjo ngjarje do të shënojë fundin e karrierës së tij politike, apo nëse ai do të arrijë të mbijetojë edhe këtë krizë, ashtu siç ka bërë në të kaluarën. Në çdo rast, ngjarjet e fundit kanë thelluar edhe më tej ndasitë në skenën politike shqiptare, duke e bërë të paqartë të ardhmen e stabilitetit politik në vend. /kafe.al