Të gjithë kemi pyetur veten se si duhet të ndihet ndërsa ngadalë kalojmë nga jeta në vdekje dhe kjo mund të jetë një perspektivë e frikshme për shumë njerëz, pasi është kryesisht e panjohur.
Sipas The Sun, një mjek i njësisë së kujdesit intensiv (ICU) i cili ka studiuar pikërisht këtë moment për më shumë se 25 vjet, ka zbuluar pesë gjërat kryesore që pacientët i kanë thënë atij për kufirin midis jetës dhe vdekjes.
Dr Sam Parnia, një profesor i asociuar në Departamentin e Mjekësisë në NYU Langone Health tha për dekada, njerëzit kanë raportuar se kanë përjetuar rritje të vetëdijes kur zemrat e tyre ishin ndalur.
“Ky ishte rasti, edhe kur mjekët thanë se nuk kishin qenë të vetëdijshëm dhe ishin në vdekje”, shpjegoi Dr Parnia. Ai tha se ishin pesë tema kryesore që dolën nga pacientët e studiuar.
Këto ishin:
1.Ndjenja se CPR po ndodh
2.Duke dëgjuar ekipin mjekësor
3.Aktivitetet në kujdesin intensiv pas CPR
4.Duke u nisur drejt një destinacioni
5.Vlerësimi i jetës.
Nga këto tema, Dr Parnia tha se shumë pacientë reflektuan se si veprimet e tyre kishin ndikuar tek të tjerët. Kur bëhet fjalë për nisjen për në një destinacion, disa pacientë thanë se ndiheshin sikur po shkonin diku që i ngjante shtëpisë. Të tjerë kujtuan kujtimet e vjetra, madje disa kujtuan momente të frikshme nga jeta e tyre.
“Ne karakterizojmë dëshmitë që njerëzit kishin dhe ishin në gjendje të identifikonin se ekziston një përvojë unike e kujtuar e vdekjes që është e ndryshme nga përvojat e tjera që njerëzit mund të kenë në spital ose gjetkë. Këto nuk janë halucinacione, nuk janë iluzione, nuk janë deluzione, ato janë përvoja reale që shfaqen kur vdes.”- tha doktori.
Dr Parnia prezantoi gjetjet e studimit të tij në seancat shkencore të Shoqatës Amerikane të Zemrës në fillim të këtij viti. Studimi analizoi të dhënat nga 567 burra dhe gra që i ishin nënshtruar CPR pasi zemra e tyre pushoi së rrahuri. Teksa mjekët u përpoqën t’i ringjallën, atyre u lidhën edhe pajisje monitorimi të trurit për të parë nëse kishte ndonjë shenjë të të mësuarit të pavetëdijshëm.
Pajisjet projektuan gjithashtu një nga dhjetë imazhet e ruajtura në një ekran dhe gjithashtu do të luanin audio me fjalë të tilla si ‘mollë, dardhë dhe banane’ çdo pesë minuta. Vetëm dhjetë për qind e këtyre pacientëve jetuan, me 28 nga grupi i mbijetuar i përzgjedhur për intervistë.
Ndërsa disa pacientë kujtuan se kishin kujtime specifike, Dr Parnia tha se këto kishte të ngjarë të ishin ‘interpretime të gabuara’ të ngjarjeve mjekësore. Kur u pajisën me imazhet që ishin shfaqur në ekran, asnjë pacient nuk ishte në gjendje t’i kujtonte ato dhe vetëm njëri kujtoi frutat e emërtuara kur ata kishin marrë CPR.
Në mars të vitit 2018, mjekët në një njësi kanadeze të kujdesit intensiv zbuluan se një person kishte aktivitet të vazhdueshëm të trurit deri në 10 minuta pasi fikën aparatin e tyre të mbështetjes së jetës, por tre të tjerë jo. Për më shumë se 10 minuta pasi mjekët deklaruan personin klinikisht të vdekur, valët e trurit, si ato që përjetojmë në gjumë, vazhduan të ndodhin.
/e.d