Nga Endri Kajsiu
A do të ishte sot Kosova një shtet i pavarur, nëse 20 mijë luftëtarët e UÇK dhe më shumë se 11 mijë dëshmorët e rënë në luftën për pavarësi do të ishin vetëpërjashtuar nga sakrificat e pashembullta që fati u vendosi përballë?
E përsëri, a do të ishte Kosova një shtet i pavarur nëse për më shumë se 100 vjet, nga Shote Galica e deri tek Adem Jashari, të parët e atij trualli të bekuar do të vendosnin të qëndronin në hije?
Pa dyshim, përgjigja është jo! Kosova është sot një shtet i pavarur falë lumenjve të gjakut që të parët kanë derdhur nën ëndrrën e kahershme të bashkimit me kombin nënë.
Një ëndërr, që u shndërrua që në krye të herës edhe në devizën e Vetëvendosjes e liderit të saj, Albin Kurti, sot në petkat e Kryeministrit.
E pra, në pritje të një qëndrimi zyrtar të qeverisë që duhet të marrë ende detyrën, vendimi për t’i qëndruar hë për hë larg Shengenit Ballkanik përbën në rastin më të mirë një miopi të theksuar gjeostrategjike.
Pa dyshim, argumenti i paraqitur në letrën e Presidentit Thaçi, se Kosova nuk ka ndërmend të ulet në një tavolinë me Serbinë që nuk njeh pavarësinë e saj është një argument që në kushte të tjera mund të konsiderohet i vlefshëm.
Edhe pse, për hir të së vërtetës, Kosova është ulur në shumë tryeza me Serbinë deri tani (dialogu Prishtinë-Beograd nuk ka parashkusht njohjen, RYCO, UNESCO, etj).
Por, Minishengeni Ballkanik, për mënyrën se si është konceptuar, do të jetë në gjendje të realizojë një tjetër ëndërr, të ngritur pothuajse njëkohësisht me shtetin e pavarur kosovar.
Në pamundësi të bashkimit kombëtar, për shumë arsye që nuk varen nga ne, heqja e çdo kufiri dhe kufizimi në lëvizjen e lirë të individëve, mallrave dhe kapitalëve, do të sillte një bashkim “de facto” të dy vendeve tona.
Në minishengen, vendimet nuk do të jetë unilaterale. Vetë Bosnja, këtë fundjavë bëri të qartë që ka ndërmend të heqë barrierat e më të gjithë vendet e rajonit, por jo me Serbinë me të cilën ka ende disa “hesape” territoriale pa larë.
Kosova, edhe duke u bërë pjesë e këtij minishengeni, nuk do të ishte kurrsesi e detyruar të firmoste asnjë marrëveshje me Serbinë. Madje, nëse dëshiron, mund të bëhet pjesë (sepse ftesa është ende në tryezë) sa për të hequr çdo barrierë me Shqipërinë dhe pastaj të abstenojë në përjetësi.
Përse kjo është e rëndësishme? Sepse tanimë për disa vite me radhë, me katër kryeministra kosovarë, nisur nga Thaçi, më tej Mustafa, Haradinaj dhe shumë shpejt Kurti, të dy shtetet tona janë përpjekur të nënshkruajnë një marrëveshje bilaterale për rrëzimin e çdo kufiri.
Nga takimi ndërqeveritar i Prizrenit, në të gjithë takimet e tjera, janë nënshkruar shumë marrëveshje me vlerë dhe janë hedhur hapa përpara drejt këtij qëllimi. Megjithatë, qëllimi final ende nuk është realizuar.
Kjo sepse sa herë ne kemi rënë dakord, Serbia ka protestuar duke këmbëngulur se heqja e kufinjve “de facto” krijon Shqipërinë e Madhe dhe si rrjedhojë, per te mos minuar dialogun Prishtine-Beograd, BE dhe SHBA na kanë bërë të qartë që nuk ishte momenti i duhur.
Por tani, Shengeni Ballkanik ka marrë bekimin e SHBA, BE dhe mbi te gjitha, edhe te vete Serbise. Të gjithë janë dakord me strukturën e tij dhe nuk ka më asnjë pengesë, që Shqipëria dhe Kosova të heqin çdo barrierë, duke realizuar kështu një qëllim të kahershëm.
Vetëpërjashtimi, e pret këtë proces në mes. Kosova, kurrë nuk e ka bërë gjakun ujë dhe mijëra dëshmorët që sakrifikuan jetën e tyre për atë vend kurrsesi nuk janë dhe as nuk mund të harrohen.
Por për një moment, është e vështirë të mos pyesësh veten se për çfarë heronjtë kosovarë dhanë jetën e tyre? Mos vallë që Kosova të mbetet e prapambetur, edhe pse e mëvetshme, si një ishull i harruar në mes të Ballkanit?
Apo që Kosova dhe Shqipëria të jenë të dyja bashkë, ashtu siç aq shumë breza kanë ëndërruar gjithmonë, të përparuara dhe të fuqishme, në gjendje për të përcaktuar bashkarisht fatet e rajonit?