Negociatat e Bashkimit Europian me Shqipërinë dhe Maqedoninë do të nisin në Qershor të 2019-ës, në varësi të progresit që do të shënojnë dy vendet. Vendimi është marrë pas një mbledhjeje të gjatë e të mbushur me debate të ashpra nga Ministrat e jashtëm të shteteve anëtare në Këshillin e Çështjeve të Përgjithshme, e cila u zhvillua në Lukemburg.
Këshilli Europian ka nxjerrë disa konkluzione për marrëveshjen e arritur mes ministrave të Jashtme të BE për zgjerimin e BE. Këshilli i bën thirrje Komisionit Europian që të monitorojë përpjekjet për reformat që do ndërmarrë Shqipëria deri në qershor të 2019-ës.
Për raportin e plotë në anglisht kliko mbi link: raporti
Raporti i plotë në shqip:
Këshilli vlerëson progresin e reformave të Shqipërisë në përmbushjen e 5 prioriteteve kyçe, si reforma në administratën publike, reforma në drejtësi, lufta kundër korrupsionit, lufta kundër krimit të organizuar dhe mbrojtja e të drejtave të njeriu, përfshirë të drejtat e minoriteteve dhe ato të pronës.
Ristrukturimi institucional i gjyqësorit është një gur themeli i një reforme gjithëpërfshirëse në drejtësi. Procesi i ri-vlerësimit për gjyqtarët dhe prokurorët (Vettingu) ka nisur të japë rezultatet e para të prekshme, duke përfshirë edhe anëtarët e lartë të gjyqësorit, nën mbikëqyrjen e Operacionit Ndërkombëtar të Monitorimit.
Këshilli inkurajon Shqipërinë që të vazhdojë bashkëpunimin e mirë me Operacionin Ndërkombëtar të Monitorimit.
Këshilli inkurajon Shqipërinë që të vazhdojë progresin e deritanishëm dhe të ndjekë intensivisht Reformën në Drejtësi, që synon rritjen e pavarësisë, llogaridhënies, profesionalizmit dhe efikasitetit të sistemit gjyqësor, përmes avancimit të procesit të Vettingut, i cili është vendimtar për suksesin e tij.
Këshilli mirëpret përpjekjet për krijimin e një rekordi të qëndrueshëm në hetimet proaktive, ndjekjet penale dhe dënimet përfundimtare në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, duke vënë në dukje se çmontimi i grupeve të krimit të organizuar mbetet një sfidë e rëndësishme.
Këshilli thekson rëndësinë që Shqipëria të ndjekë më tej me rezultate të prekshme dhe të qëndrueshme luftën kundër kultivimit dhe trafikimit të drogës.
Këshilli inkurajon Shqipërinë që të vazhdojë dhe thellojë përpjekjet për të reduktuar kultivimin e kanabisit, duke u mbështetur në rezultatet e para të rëndësishme të vërejtura gjatë muajve të fundit.
Këshilli përgëzon Shqipërinë për bashkëpunimin e saj të ngushtë dhe të forcuar me agjencitë e zbatimit të ligjit të Shteteve Anëtare të BE-së dhe pret që kjo praktikë reciprokisht e dobishme të vazhdojë.
Këshilli nënvizon se Shqipëria duhet të intensifikojë përpjekjet e saj në të gjitha këto fusha dhe duhet të sigurojë se rezultatet e mëtejshme duhet të arrihen edhe në luftën kundër korrupsionit në nivel të lartë, si dhe në çmontimin e rrjeteve kriminale të organizuara.
Në kuadrin e reformës së drejtësisë, institucionet e specializuara për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar ende duhet të krijohen sipas kuadrit ligjor tashmë në fuqi.
Krijimi i një procesi solid të hetimeve proaktive, ndjekjeve penale dhe dënimeve në luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, në të gjitha nivelet, mbetet një objektiv thelbësor afatgjatë që kërkon përpjekje të mëtejshme, të strukturuara dhe të qëndrueshme.
Këshilli përsërit nevojën për masa efektive legjislative dhe politike për të përforcuar mbrojtjen e të drejtave të njeriut dhe politikat kundër diskriminimit, duke përfshirë trajtimin e barabartë të të gjitha pakicave dhe qasjen në të drejtat e personave që u përkasin atyre në të gjithë Shqipërinë dhe për të siguruar zbatimin në përputhje të ligjit kuadër duke adresuar në aktet nënligjore përkatëse të gjitha çështjet e pazgjidhura, duke përfshirë të drejtën për vetë-identifikim të lirë.
Këshilli gjithashtu përsërit nevojën për zbatimin efikas të të drejtave pronësore.
Këshilli vëren se dialogu i qëndrueshëm dhe konstruktiv midis qeverisë dhe opozitës mbi reformat lidhur me BE është thelbësor për të avancuar në axhendën e reformave në dobi të qytetarëve dhe për të afruar vendin më pranë BE-së.
Këshilli përsërit se Shqipëria duhet të forcojë reformat që synojnë rritjen e konkurrencës dhe trajtimin e ekonomisë informale. Në përputhje me Konkluzionet e Përbashkëta të Dialogut Ekonomik dhe Financiar, të BE-së dhe Ballkanit Perëndimor dhe Turqisë, Këshilli inkurajon Shqipërinë që të përmirësojë më tej klimën e biznesit dhe investimeve, duke përfshirë sigurimin e zbatimit të të drejtës së pronës, duke ndjekur me forcë konsolidimin fiskal dhe forcimin e administratës tatimore.
Këshilli mirëpret disa përparime të bëra në liberalizimin e tregut të energjisë, infrastrukturën e transportit dhe digjitalizimin.
Këshilli inkurajon Shqipërinë që të ndërmarrë hapa për të adresuar problemet e menaxhimit të mjedisit.
Këshilli e vlerëson fuqishëm vazhdimin e vazhdueshëm të Shqipërisë me Politikën e Përbashkët të Jashtme dhe të Sigurisë të BE-së.
Këshilli mirëpret angazhimin dhe përparimin në luftën kundër terrorizmit ekstremizmit të dhunshëm si dhe inkurajon Shqipërinë që të vazhdojë më tej përpjekjet.
Këshilli përshëndet angazhimin e vazhdueshëm konstruktiv të Shqipërisë në bashkëpunimin rajonal. Këshilli gjithashtu mirëpret që Shqipëria të intensifikojë dialogun me vendet fqinje për të trajtuar çështje të rëndësishme dypalëshe dhe për të siguruar marrëdhënie të mira fqinjësore, të cilat mbeten thelbësore.
Këshilli vë në dukje pozitivisht përpjekjet e Shqipërisë për të vendosur masa efektive që synojnë ulin kërkesat e pabazuara për azil, të paraqitura nga shtetasit shqiptarë në vendet anëtare të BE-së. Këto masa duhet të ndiqen më tej, së bashku me bashkëpunimin dhe dialogun e vazhdueshëm me vendet më të prekura, derisa të arrihen rezultatet e qëndrueshme.
Duke pasur parasysh përparimin e mësipërm, në veçanti për pesë prioritetet kyçe, Këshilli pajtohet që t’i përgjigjet pozitivisht progresit të mësipërm të bërë nga Shqipëria dhe përcakton rrugën drejt hapjes së negociatave për vendimmarrje në qershor të vitit 2019.
Në mënyrë të veçantë, Këshilli thekson nevojën kritike për të konsoliduar më tej progresin e bërë në reformën gjyqësore në veçanti përmes verifikimit dhe për të dhënë rezultate të tjera të prekshme në luftën kundër korrupsionit në të gjitha nivelet dhe në luftën kundër krimit të organizuar, veçanërisht në kultivimin dhe trafikimin e drogës, ruajtjen dhe duke thelluar momentin aktual të reformës.
Kjo përfshin: – avancimin e mëtejshëm të procesit të rivlerësimit të gjyqtarëve dhe prokurorëve, në veçanti duke plotësuar të gjitha dosjet prioritare dhe finalizimin e themelimit të strukturave të pavarura gjyqësore siç parashihet me reformën kushtetuese; – finalizimin e themelimit të organeve të specializuara, përkatësisht Strukturës Speciale Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) dhe Byrosë Kombëtare të Hetimeve (NBI) dhe Gjykatës; – forcimi i procesit të hetimeve proaktive, ndjekjeve penale dhe dënimeve përfundimtare në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, duke përfshirë edhe në nivel të lartë.
Për këtë qëllim, Këshilli i bën thirrje Komisionit që të monitorojë nga afër përpjekjet e mësipërme të reformës nga Shqipëria dhe do të vlerësojë progresin në bazë të raportit vjetor të Komisionit.
Këshilli rikujton që vendimi për të hapur negociatat me Shqipërinë do të jetë subjekt i përfundimit të procedurave parlamentare dhe miratimit nga Këshilli Evropian dhe do të pasohet pas kësaj nga Konferenca e parë ndërqeveritare deri në fund të vitit 2019, në varësi të progresit të bërë.
Këshilli thekson që ky vlerësim i progresit duhet të përfshijë rezultate të tjera të prekshme dhe të qëndrueshme duke u përqendruar në veçanti në sundimin e ligjit.
Për zgjedhjet, Këshilli i kushton një rëndësi të veçantë Shqipërisë duke adresuar rekomandimet të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Zyrën e Evropës për Institucionet Demokratike dhe të Drejtat e Njeriut.
Këshilli gjithashtu i kushton një rëndësi të veçantë përpjekjeve të vazhdueshme të Shqipërisë për të zvogëluar numrin e kërkesave për azil që duken të pabazuara dhe gjithashtu i kërkon Komisionit të sigurojë që kjo të merret në konsideratë.
a.ç