Për vitin 2017, skema e re e pensioneve parashikon shtrëngimin e kushteve për përfitimin e pensionit. Zbardhet tabela me moshën dhe vitet e punës, për të përfituar pension të plotë pleqërie. Sipas ligjit, gratë këtë vit, për të marrë pension të plotë pleqërie, duhet të plotësojnë dy kushte: Moshën 60 vjeç e 6 muaj, si dhe të kenë 36 vite punë. Këtë vit, mosha e daljes në pension është rritur me 2 muaj, ndërsa vitet e punës me 4 muaj. Ndërsa për burrat mosha nuk ndryshon, ajo është sërish 65 vjeç, ndërsa vitet e punës rriten me 4 muaj, dhe shkojnë në 36 vite.
Pra, për këtë vit, mosha e daljes në pension në harkun kohor 01.01.2017 – 31.12.2017 për burrat vazhdon të jetë 65 vjeç, ndërsa për gratë është 60 vjeç e 6 muaj. Gjatë këtij viti plotësojnë moshën për pension pleqërie gratë e lindura në periudhën kohore 01.11.1956 – 31.08.1957. Skema e re do të vazhdojë të vështirësojë kushtet për pension nga viti në vit. Kështu, gratë do të duhet të dalin në pension 60 vjeç e 8 muaj në vitin 2018 dhe kështu me radhë me një shtesë prej dy muajsh në vit, derisa të barazohen me burrat në vitin 2058, kur mosha e daljes në pension do të jetë 67 vjeç.
POR SA NDIKON MOSHA NË MASËN E PENSIONIT
Duke rritur moshën e daljes në pension, ulet numri i grave që përfitojnë pension pleqërie. Mosplotësimi i moshës së duhur, pra 65 vjeç për burrat dhe 60 vjeç e 6 muaj për gratë, ndikon negativisht në masën e pensionit. Ligji e parashikon si “pension i reduktuar” dhe përfitohet deri në tre vjet përpara plotësimit të moshës për pension pleqërie, me kusht që kërkuesi, qoftë burrë apo grua, nëse kërkon të përfitojë pension të reduktuar në vitin 2017, duhet të këtë plotësuar 36 vite periudhë sigurimi, si dhe nuk kryen veprimtari ekonomike si i punësuar, punëdhënës ose i vetëpunësuar.Sipas ISSH, pensioni i reduktuar është pjesë e pensionit të plotë dhe mbetet i reduktuar gjatë gjithë kohës së përfitimit, pra kur plotë- son moshën për pension pleqërie ai nuk ndryshon. Sipas ligjit, ky pension, për çdo muaj që kërkon ta përfitosh më herët, reduktohet me koeficientin 0.6 për qind. Pra, nëse e kërkon 36 muaj më parë, është 0.6 x 36 = 21.6% më i ulët nga masa e pensionit që pensionisti do të përfitonte në momentin e plotësimit të moshës.
SA NDIKOJNË VITET E PUNËSNga ana tjetër, koha e punës për të përfituar pension të plotë pleqërie nuk ka ndonjë ndikim thelbësor, sepse, sipas ligjit të ri, pensioni llogaritet sipas kontributeve dhe periudha minimale e sigurimit apo viteve të punës nuk ndryshon, mbetet 15 vite. Sipas ISSH, përfitimi që merr një pensionist është i lidhur drejtpërdrejt me vitet kontributive apo vitet e punës dhe masën e kontributeve. Pra, sa më shumë vite pune të kesh dhe sa më shumë kontribute të derdhësh, aq më i lartë do të rezultojë përfitimi.
PENSION MË I LARTËTë gjithë burrat që mbushin 65 vjeç dhe gratë që mbushin 60 vjeç e 6 muaj gjatë këtij viti dhe janë akoma në punë, me skemën e re u leverdis të vazhdojnë punësimin. Kjo sepse krahas rrogës, do të kontribuojnë edhe për rritjen e masës së pensionit që do të përfitojnë në momentin që do të duan të dalin në pension.Sipas ligjit, kushdo që mbush moshën e pensionit, për çdo muaj më shumë që shtyn datën e daljes në pension dhe vazhdon të paguajë kontribute, do të përfitojë një shtesë në masën 0.5% të masës së pensionit. Pra, rritja është 0.5% në muaj, ose 6 për qind në vit. Kështu, në rast se një person mbush moshën e pensionit dhe do të përfitonte një pension prej 20 mijë lekësh në muaj, në rast se punon edhe një vit, atëherë pensioni i tij ditën që do të dalë në pension do të jetë 6 për qind më i lartë, ose 21.200 lekë. panorama /ma.mne