Nga Ilva Tare
U bënë disa vite që gazetarët në Shqipëri e kanë humbur peshën e tyre në sytë e opinionit publik dhe për këtë shpeshherë në kritikat e tyre kanë fajësuar politikën. Përmes politikave të joshjes përmes interesave dhe presionit sipas rasteve dhe individëve të vecantë media e humbi fuqinë për të qënë një llogarikërkuese e pakompromis e interesave publike. Sigurisht që ka përjashtime dhe zhvillimi i portaleve online e demokratizoi përcjelljen e lajmit, por nuk ka ndikuar shumë në rritjen e cilësië dhe standardeve të raportimit.
Sot, lajmi i ditës në SHBA, ishte përjashtimi nga shtabi elektoral të kandidatit Donald Trump i një gazetari që do të ndiqtë një tubim të miliarderit në përpjekje për t’u bërë President. Analizat e botuara në median amerikane e shihnin me shqetësim mohimin e mundësisë që gazetari të ishte i pranishëm në takimin elektoral të Trump, prej nga ku do të shkruante artikullin për revistën e tij politike.
Ngjarje të tilla nuk ndodhin më në vendin tonë. Gazetarët nuk e kanë fatin të përjashtohen, sepse ata ose nuk shkojnë fare, ose nuk kanë ftesë dhe në më të shumtën e rasteve takimet e politikanëve të lartë të vendit bëhen në mënyrë të panjoftuar në media. Ato regjistrohen nga zyrat e shtypit të partive respektive, në rastet kur nuk transmetohen drejtpërdrejt dhe sipas një grafiku të përgatitur po nga selitë partiake, u dërgohen nëpër televizione, gjatë javës ose fundjavës për të mbuluar ndonjë ditë bosh të udhëheqësit në fjalë.
Mirëorganizimi i zyrave që kurojnë marrëdhëniet me publikun ka arritur tanimë në pikën që kujdeset edhe për materiale arkivore dhe jo rrallë ka ndodhur kur në ekran të shfaqen aktivitete të zhvilluara disa ditë më parë. Përpjekja për të mos lënë hapësira mediatike të pambushura edhe në ditët kur politikanët nuk duan të dalin në TV apo thjesht ndodhen jashtë shtetit, është institucionalizuar dhe kthyer në një mënyrë pune.
Për këtë lloj raportimi, është e qartë që gazetarët janë të padobishëm. Prania e medias që mund të raportojë në mënyrë profesionale ngjarjen që sheh dhe dëgjon, është kthyer në një formalitet arkaik që në Shqipërinë e zhvilluar dhe përparuar nuk gjen më vend. Falë rënies së peshës dhe rëndësisë së profesionit së gazetarit si pushtet i katërt, tri pushtetet e para ja kanë dalë të zhbëjnë misionin e medias, si një mundësi për të mbajtur nën kontroll ekzekutivin, legjislativin dhe gjyqësorin duke i detyruar për sa më shumë transparencë dhe llogaridhënie.
Raportimet origjinale nga terreni janë të rralla për të mos thënë një gji në zhdukje. Ato kushtojnë dhe duan profesionistë të mirëfilltë. Ekzaktësisht dy prej burimeve që janë duke përjetuar sfida të vështira në median shqiptare. Edhe terreni, në të cilin operojnë gazetarët është po kaq sfidues. Nëse prania e medias vlerësohet si e parëndësishme dhe e panevojshme, duhet menduar pak më gjatë dhe më seriozisht për funksionimin e demokracisë së brendshme të institucioneve publike dhe partive politike. Nëse ata mendojnë se sot e kanë fituar një betejë, duke i konsideruar gazetarët si të tepërt në aktivitetet e tyre, duhet ta marrin në konsideratë se i kanë hyrë rrugës së humbjes së një lufte që është fituar thuajse gjithmonë nga media, ajo e raportit të së vërtetës me ngjarjen.